Nieuws van de Vereniging Oud Lisse en nieuws uit de omgeving die relevant is voor VOL

Trekvaart 350 jaar

Het is dit jaar 350 jaar geleden, dat de trekvaart is aangelegd. Het boek ‘Tussen tol en trekvaart, 350 jaar water, het monument en de mensen’ door M. Smitsloo komt in maart uit.

Nieuwsblad Jaargang 6 nummer 2, april 2007

Nieuwsflitsen

Het is dit jaar 350 jaar geleden dat de Trekvaart tussen Haarlem en Leiden gegraven werd. In één jaar tijd! Met de hand! Het jubileum wordt op verschillende wijzen gevierd. Begin maart komt er een boek uit van de hand van Miep Smitsloo-de Graaf getiteld ‘Tussen tol en trekvaart, 350 jaar het water, het monument en de mensen’. Het gaat over de historie en over de mensen die er hun voetsporen hebben achtergelaten.
In mei verschijnt het boek ‘Blauwe ader van de Bollenstreek, 350 jaar Haarlemmertrekvaart – Leidsevaart 1657-2007’ Het is een geschiedenisboek dat is samengesteld in opdracht van het provinciaal Historisch Centrum Zuid-Holland en het Cultuurhistorisch Genootschap Duin- en Bollenstreek. Op 29 en 30 september is er een lootschouw gepland van Haarlem via Warmond naar Leiden met westlanders, hagenaars, sloepen, schuiten en andere lage schepen. In Museum de Zwarte Tulp in Lisse wordt een tentoonstelling georganiseerd over 350 jaar Haarlemmertrekvaart-Leidsevaart. De expositie opent op 11 mei en sluit op 30 september 2007.

Huis Halfweg

Molen vijftig jaar op Keukenhof

De molen op Keukenhof is 50 jaar. Het is sinds 2004 een rijksmonument. Het is in 1892 gebouwd in Groningen. In 1957 in het geheel ontmanteld en op keukenhof weer opgebouwd.

Nieuwsblad Jaargang 6 nummer 2, april 2007

Nieuwsflitsen

Eén van de jongste monumenten op het landgoed Keukenhof is de molen die zich op het terrein van de bloemententoonstelling bevindt. Het is niet zozeer het jongste monument in jaren, maar wel wat het predikaat ‘monumentaal’ betreft, want pas sinds 2004 is de molen opgenomen op de Rijks Monumentenlijst. Het is ook een zeer bekende molen en wellicht het meest gefotografeerde exemplaar ter wereld, want vanaf het moment dat de molen op Keukenhof verrees, hebben honderdduizenden mensen het monument bezichtigd en beklommen, om vanaf de omloop de omliggende bloembollenvelden en Keukenhof te bekijken. Het betreft een zogenoemde Stellingmolen, die in 1892 werd gebouwd en oorspronkelijk dienst deed als watermolen in de Rozenburgpolder in Groningen. De molen werd aan Keukenhof geschonken door de Holland Amerika Lijn, in 1957 geheel ontmanteld en op het tentoonstellingsterrein opnieuw opgebouwd, waar hij op 4 april in gebruik werd genomen. Dat is dus op 4 april van dit jaar precies vijftig jaar geleden! Een reden voor Keukenhof om daar bij stil te staan, niet in het minst omdat dit ‘jubileum’ valt in het Jaar van de molen, 2007.

De Vergulde Zwaan

De Vergulde Zwaan geopend

INHOUD Jaargang 6 nummer 3, april 2007

Nieuwsflitsen

Op zaterdag 10 maart is in de 1e Havendwarsstraat nr 4 in Lisse het ‘Centrum voor cultuurhistorie Duin- en Bollenstreek’ officieel in gebruik gesteld. De heren J.Wienen en A. de Roon, die in het dagelijks bestuur van de Regio Holland Rijnland de portefeuilles van respectievelijk Ruimte en Cultuur beheren (Adri de Roon is ook nog wethouder in Lisse voor o.m. Cultuur), onthulden een aan de gevel bevestigde goudkleurige zwaan. Want het gebouw waarin het centrum is gevestigd, heet De Vergulde Zwaan. Eigenaar Lisse Centrum Beheer (van de gebroeders Zwetsloot) heeft het pand ter beschikking gesteld aan Lissese erfgoedorganisaties, waaronder uw Vereniging Oud Lisse, als vergader-, werk- en documentatieruimte.
Uw Vereniging Oud Lisse is druk doende om in dit pand een Servicepunt in te richten. Daar kan men een aantal malen per maand, zowel overdag als in de avond, terecht voor het stellen van vragen, voor hulp bij onderzoek, voor het inzien van naslagwerken en verzamelingen en dergelijke.

Boek over Monumentale bollenschuren

Vijftig eigenaren van waardevolle bollenschuren hebben van de projectgroep ‘Behoud en Herbestemming Bollenschuren’ een schildje ontvangen om op hun schuur te schroeven.

Nieuwsblad Jaargang 6 nummer 1, januari 2007

Nieuwsflitsen

Vijftig eigenaren van waardevolle bollenschuren hebben van de projectgroep ‘Behoud en Herbestemming Bollenschuren’ een schildje ontvangen om op hun schuur te schroeven. Met dat blauw-witte bordje waarop in grote letters de woorden ‘Monumentale Bollenschuur’ staan, hoopt men meer aandacht te krijgen voor het behoud van deze in het bollenlandschap beeldbepalende elementen. De vijftig maken deel uit van de Regionale Collectie Bollenschuren, in totaal honderd stuks die bouwkundig en cultuurhistorisch waardevol zijn.

Boek over oude bollenschuren

In november is het boek “Nieuw leven voor oude bollenschuren” verschenen. Daarin staan allerlei voorbeelden van geslaagde renovaties van bollenschuren. Ooit stonden er meer dan duizend bollenschuren in de Duin- en Bollenstreek. Nu zijn er nog maar zo’n 400 over, waarvan de meeste niet meer agrarisch in gebruik zijn. Gelukkig krijgen steeds meer oude schuren een nieuwe bestemming, waardoor ze een tweede of zelfs derde leven krijgen. Op die manier wordt cultuurhistorisch erfgoed van onze streek behouden. In het boek staan ruim 25 voorbeelden van bollenschuren die een nieuwe functie hebben gekregen als woning of bedrijfsruimte, geïllustreerd met veel foto’s.

Het boek is samengesteld door Jos Warmenhoven, Peter Nijhof en Marca

Bultink. De winkelprijs bedraagt € 17,50.

Archeologisch vondsten uit 13e eeuw bij Grachtweg 37

In 2005 is voor de nieuwbouw aan Grachtweg 37 archeologisch onderzoek uitgevoerd. Een sloot, waarschijnlijk uit de 13e eeuw is gevonden.

NIEUWSBLAD Jaargang 6 nummer 1, januari 2007

Nieuwsflitsen

Grachtweg 37 In oktober 2005 is nieuwbouw aan de Grachtweg 37, in de oude dorpskern van Lisse, archeologisch begeleid. Bij de bodemingrepen zouden archeologische resten uit de Nieuwe Tijd (of eerder) aan het licht kunnen komen. Tijdens de begeleiding is een ronde, uit rode baksteen opgetrokken en overkoepelde waterput aangetroffen, waarschijnlijk te dateren in de 18de eeuw. Aan de kant van de Grachtweg, binnen de rooilijn van de bestaande bebouwing, is een slootvulling gevonden. Op grond van het hierin aangetroffen vondstmateriaal, waaronder een aantal fragmenten Siegburg- en proto-steengoed, dateert deze sloot waarschijnlijk uit de 13de eeuw. De sloot staat op de historische kaart ‘Het dorp van Lis’ van J.P. Dou uit 1625 niet (meer) aangegeven, waaruit is op te maken dat deze mogelijk al in de 16de eeuw in onbruik is geraakt. Uit het vondstmateriaal kan worden opgemaakt dat aan dit water één of enkele woonplaatsen uit de Late Middeleeuwen lagen (1100-1400 na Chr.), waarvan de archeologische resten mogelijk bij bodemontsluitingen in de nabije toekomst aan het licht kunnen komen. RAAP Archeologisch Adviesbureau, P. Deunhouwer.

Winkel Juliana op Kanaalstraat 44 kan worden gesloopt

Op de zaterdag nadat het besluit  van de voorzieningrechter van kracht was geworden is om 7.00 uur het pand deels gesloopt. De VOL heeft het bezwaarschrift ingetrokken.

NIEUWSBLAD Jaargang 6 nummer 1, januari 2007

Nieuwsflitsen

Uw vereniging en de voorzieningenrechter

Onmiddellijk nadat het college van B & W besloten had om het pand aan de Kanaalstraat 44 niet terug te plaatsen op de gemeentelijke monumentenlijst, heeft uw Vereniging daartegen een bezwaarschrift ingediend en tevens aan de rechtbank in Den Haag (met vele redenen omkleed) verzocht een voorlopige voorziening te treffen, zodat de Vereniging een procedure kon starten terwijl het pand bescherming tegen sloop zou behouden.

Ter terechtzitting voerde secretaris Hans Smulders nog aan dat het besluit van het college gebaseerd was op de angst voor een grote schadeclaim van de zijde van eigenaar F.Meijer. Maar de vraag was of die vrees terecht was, want de heer Meijer kocht het pand begin januari 2006, een tijdstip waarop al meer dan twee weken in het dorp een hernieuwde discussie gaande was over de monumentwaardigheid van het pand. ‘Nam de heer Meijer toen niet bewust het risico dat het pand zou worden teruggeplaatst op de monumentenlijst?’ zo vroeg Smulders de voorzieningenrechter.

Voorzieningenrechter en Kanaalstraat 44

Het verzoek van uw Vereniging aan de voorzieningenrechter in Den Haag, mr. E.R.Eggeraat, is op 12 oktober 2006 afgewezen. De rechter baseerde zich in zijn overwegingen op het feit dat het college op 4 november 2003 besloten had het pand van de gemeentelijke monumentenlijst te schrappen en dat er vervolgens aan de eigenaar een sloopvergunning is verstrekt en in een later stadium een bouwvergunning.

Aangezien er hiertegen geen bezwaren waren ingediend, zijn volgens de voorzieningenrechter zowel de sloopvergunning als de bouwvergunning rechtens onaantastbaar geworden.

De heer F.Meijer, eigenaar van zowel Kanaalstraat 44 als 46, mocht erop vertrouwen dat het onderhavige pand niet te elfder ure een beschermd monument zou worden. Het college mocht dus volgens de rechter aan de belangen van de heer Meijer een doorslaggevend gewicht toekennen en kon dus in alle redelijkheid besluiten het pand niet aan te wijzen als monument.

Bezwaarschrift en Kanaalstraat 44

Op de zaterdag nadat het besluit van de voorzieningenrechter van kracht was geworden en de bescherming van het pand tegen sloop daarmee automatisch was opgeheven, is om zeven uur ’s morgens het pand deels gesloopt. De omwonenden waren daarvan niet tevoren in kennis gesteld. Uw Vereniging heeft enkele dagen later wel het ingediende bezwaarschrift tegen het collegebesluit ingetrokken, omdat het weinig zin heeft nog te strijden voor het plaatsen op de monumentenlijst van een pand dat er niet meer is.

Kanaalstraat 44 en de zomereik.

Uw Vereniging heeft bij het college van B & W ook aandacht gevraagd voor de zomereik in de achtertuin van Kanaalstraat 44 omdat die voorkomt op de lijst van Monumentale Bomen 2005 en als gevolg daarvan bescherming geniet. Onze vraag wa’s of het colege zich ervan verzekerd had dat de boom de bouwactiviteiten ongeschonden zou doorkomen. Het college antwoordde dat zowel in de sloopvergunning als de bouwvergunning hierover het één en ander is opgenomen. Kopieën van de sloop- en bouwvergunning waren bijgevoegd.

Archeologie in Lisse

Archeologie in Lisse 1

Kort nadat er een begin was gemaakte met de sloop van Kanaalstraat 44 heeft uw Vereniging een brief geschreven aan het college van B & W met de vraag of er ter plekke wel archeologisch onderzoek verplicht was gesteld, zoals op andere bouwlocaties in het oude centrum van ons dorp. Het college antwoordde: In het bestemmingsplan Centrum 1986 is geen verplichting opgenomen ten aanzien van het uitvoeren van archeologische onderzoeken. Ook de wetgeving verplicht ons (nog) niet om een dergelijk onderzoek te eisen. (…)  Wij kunnen slechts aan de heer Meijer vragen of hij bereid is een bureau in te schakelen voor een archeologische begeleiding. Die brief is inderdaad geschreven.

Archeologie in Lisse 2

Uw Vereniging heeft hierna het college opnieuw geschreven en er op gewezen dat volgens de Monumentenwet 1988 een eigenaar/ ontwikkelaar zodra hij bij grondwerkzaamheden sporen van archeologische vondsten tegenkomt, verplicht is hiervan melding te maken aan het college van B & W. Dat college dient dan de Rijksdienst voor de Monumentenzorg in te lichten alsmede de provinciaal archeoloog. Uw vereniging verzocht het college in deze handhavend, dus actief ‘op te treden.

Archeologie in Lisse 3

In dezelfde brief wees uw Vereniging het college erop dat in 2007 het Verdrag van Malta in werking zal treden dat handelt over de archeologische monumentenzorg in Europa. Uw Vereniging verzocht het college in dit verband haast te maken met het aanpassen van het twintig jaar oude Bestemmingsplan Centrum 1986, omdat in de nabije toekomst vele gebieden in het centrum van ons dorp ‘op de schop’ gaan.

Archeologie en snoepgoed

De archeologische kroniek is een handig overzicht van archeologische onderzoeken en vondsten die worden gedaan door professionele en vrijwillige archeologen; ook deze aflevering staat weer vol snoepgoed. Voor insiders een onmisbaar document. Maar om de vele, vele miljoenen te verantwoorden die ‘de archeologie’ de B V-Nederland kost is meer nodig. Meer tentoonstellingen, artist’s impressions, films, theaterstukken, boeken, websites, romans, documentaires! Het is aan archeologisch Nederland om hun toko de komende jaren te verkopen aan het grote publiek. Te laten zien dat we in Nederland trots mogen zijn op onze oude cultuurhistorie.’

(Holland, Historisch Tijdschrift van de Historische Vereniging Holland, 38e Jaargang 2006 Special: Archeologische Kroniek)

Kanaalstraat 44 (links) naast Kanaalstraat 34 (rechts) met daartussenin de poort naar het Hofje van Six (Foto: HS)

Zilveren inktstel van de Arnoud

Het museum de Zwarte Tulp heeft een zilveren inktstel gekregen van Geert van Hardenbroek, een nazaat van de eigenaar van zandsteenfabriek Arnoud.

Nieuwsflitsen

NIEUWSBLAD Jaargang 5 nummer 4, oktober 2006

Op vrijdagmiddag 28 juli kwam Geert van Hardenbroek (baron Van Hardenbroek van Ammerstol), een kleinzoon van de stichter van de Kunstzandsteenfabriek Arnoud, thans Silka, naar het museum de Zwarte Tulp om een in 2004 gedane belofte in te lossen. Hij kwam een zilveren inktstel van zijn opa ten geschenke geven om het uit te stallen op het oude bureau in de directiekamers van de Arnoud in het museum. Evenals het portret dat al in de directiekamers hangt, kreeg opa dit inktstel cadeau bij het 25-jarig bestaan van de fabriek in 1929. Op het stel staat de inscriptie:

Kunstzandsteenfabriek Arnoud

1904 – 4 augustus 1929
De leden van de Raad van Beheer

Aan het gedelegeerd lid

Het onderstel is geheel van zilver, de twee inktpotten van kristal (‘Een voor de blauwe inkt en een voor de rode,’ zei Geert van Hardenbroek lachend) en voorts is er ook nog een inktvloeier bij.

Geert van Hardenbroek had dit stel aan het museum beloofd toen hij in oktober 2004 de directiekamer van zijn opa bezocht. Nu hij zich gereedmaakt om zich definitief in Frankrijk te vestigen, kwam het kleinood bij het opruimen van zijn inboedel weer tevoorschijn. ‘Het hoort hier in het museum,’ zo verklaarde hij eenvoudig. Geert van Hardenbroek raakte bij dit bezoek wel even geëmotioneerd toen een andere bezoeker tegen hem zei: ‘Oh, bent u ook zo geïnteresseerd in de directiekamer van Van Herwaarden?’

‘De directiekamer van de Arnoud zult u bedoelen!’ beet hij de bezoeker toe. Vervolgens maakte hij het personeel van het Museum duidelijk dat zijn opa de fabriek had gesticht en het kantoor liet voorzien van deze fraaie directiekamers, maar dat Van Herwaarden de fabriek enkele jaren na de oorlog in bezit kreeg.

Geert van Hardenbroek en het zilveren inkstel van zijn opa op diens bureau. Foto HS

Kanaalstraat 44 en de raad

De gemeenteraad besliste dat het pand van Kanaalstraat niet weer een gemeentelijk monument wordt.

nieuwsflitsen

NIEUWSBLAD Jaargang 5 nummer 4, oktober 2006

In de raadsvergadering van woensdag 20 september heeft het college van B & W aan de raad gevraagd wat men dacht van het collegevoorstel om het pand aan de Kanaalstraat 44 niet aan te wijzen als gemeentelijk monument. De fracties hadden dit heikele onderwerp goed voorbereid. En zo bleek dat de PvdA, het CDA en de VVD (samen 11 zetels), hoe spijtig ze het ook vonden, het collegevoorstel zouden steunen. Hun belangrijkste argument was dat een overheid betrouwbaar diende te zijn en zij vonden dat de Lissese onbetrouwbaar zou wezen als ze het pand weer als monument aanwees, waar dezelfde overheid (in een andere samenstelling) het pand in 2003 van de monumentenlijst had geschrapt. Nieuw Lisse en de SGP/Christen Unie (samen 5 zetels) wilden het pand op de monumentenlijst plaatsen en vervolgens de rechter laten beslissen over de juistheid daarvan en een eventuele schadeclaim van de eigenaar. D’66 (3 zetels) wilde het pand zonder voorwaarden op de monumentenlijst.

Kanaalstraat 44 en de claim

Het college van B & W had zich laten adviseren door het Haagse advocatenkantoor Houthoff Buruma. Dat wees er op dat de huidige eigenaren, zodra het pand wordt aangewezen als monument, met succes een schadeclaim zullen kunnen indienen. Men baseert dit oordeel op het feit dat

B & W in 2003 het pand van de monumentenlijst hebben gehaald en dat het nu opnieuw op die lijst plaatsen ‘in strijd is met het vertrouwensbeginsel terwijl de rechtmatigheid van een beleidswijziging dat beginsel in de weg kan staan.’ In andere woorden: de gemeente heeft na aanwijzing van het pand tot monument, geen poot om op te staan zodra de eigenaren een schadeclaim gaan indienen.

Kanaalstraat 44 en de VOL

U

w Vereniging Oud Lisse heeft bij verschillende gelegenheden gebruik gemaakt van het inpreekrecht en wel bij monde van voorzitter Wim Bosch. Die betoogde dat het hier niet alleen gaat om het pand Kanaalstraat 44, maar ook om het eeuwenoude Hofje van Six waarvan Kanaalstraat 44 altijd deel heeft uitgemaakt. ‘Als nieuwbouw op deze plek wordt toegestaan,’ zo zei hij, ‘wordt het historische centrum van ons dorp onherstelbaar verwoest.’ Blijkens een handtekeningenactie, zo voegde hij er aan toe, is een groot deel van de Lissenaren tegen afbraak en nieuwbouw. Voorts stipuleerde de voorzitter dat er nogal wat aan te merken valt op het juridische advies van het Haagse advocatenkantoor. Hij vroeg zich daarom af of de rechter een eventuele schadeclaim wel zal toekennen, wat kennelijk door het college van B & W wordt gevreesd. Hij noemde het halen van bakzeil vóórdat de rechter een uitspraak heeft gedaan, bijzonder slap. Hij raadde aan – gelet op het feit dat de Stichting Dorp, Stad en Land het pand Kanaalstraat 44 als zeer monumentwaardig heeft beoordeeld – het pand aan te wijzen als monument en dan de rechter maar zijn licht laten schijnen over de juistheid ervan én over een eventuele schadeclaim. ‘Als u verliest, kan altijd nog de handdoek in de ring gegooid worden,’ zo zei hij.

Kanaalstraat 44 en de bewoners

Bewoners van het Hofje van Six hebben zich gewend tot de Raad van State en de Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland in een laatste poging de sloop van het pandje aan de Kanaalstraat 44 te voorkomen. ‘Door de sloop zou het karakter en de samenhang van het pand en het hofje dat er achter ligt, volledig verloren gaan en moeten we tevens vrezen voor de monumentwaardigheid van het Hofje,’ aldus de brief. Een van de bewoonsters, mevrouw Mien Dol, maakte in de raadszaal ook gebruik van het spreekrecht. Zij was kort en krachtig en bad: ‘Heer, wilt U

in ons midden zijn, ons een open hart geven en een helder verstand, zodat er wijze beslissingen genomen kunnen worden. Amen!

Kanaalstraat 44 en acties

Vereniging Oud Lisse is van plan om, als het college de meerderheid van de raad volgt en Kanaalstraat 44 niet verheft tot monument, 1.) daartegen een bezwaarschrift in te dienen en 2.) de voorzieningenrechter in Den Haag te verzoeken het besluit van het college nietig te verklaren.

Kanaalstraat 44 (links) naast Kanaalstraat 34 (rechts) met daartussenin de poort naar het Hofje van Six (Foto: HS)

Kanaalstraat 44 Juliana

Voor Kanaalstraat 44, sigarenwinkel Juliana, is een redengevende omschrijving gemaakt om de winkel op de gemeentelijke monumentenlijst te krijgen. De conclusie van deze omschrijving wordt gegeven.

NIEUWSBLAD Jaargang 5 nummer 3, juli 2006

Nieuwsflitsen

Nadat het college van B&W in januari 2006 had bekendgemaakt het voornemen te hebben het pand Kanaalstraat 44 wederom op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen, gaf de gemeente de Stichting Dorp, Stad & Land opdracht een redengevende omschrijving te maken. Die verscheen in april. Uit de Samenvatting en Aanbeveling: ‘Uit historisch onderzoek blijkt dat het pand tot 1926 deel uitmaakte van het naastgelegen hofje van de diaconie van de Nederlands Hervormde Kerk, in de volksmond bekend als ‘het hofje van Six’. De dwarse huizen aan de straatzijde van zowel de Kanaalstraat 44 als van het naastgelegen hofje zijn tegelijkertijd gebouwd en vertonen veel overeenkomsten in architectuur.

Het pand Kanaalstraat 44 is een kenmerkend voorbeeld van een kleinschalig woon-winkelpand van rond de vorige eeuwwisseling, met een vroeg 20ste eeuwse aanpassing. Als winkelpand vervulde het een rol in de sociale

en economische geschiedenis van Lisse. In het interieur zijn in diverse ruimten karakteristieke interieurelementen aanwezig. Door de ligging in

de as van de Van der Veldstraat is het beeldbepalend karakter groter dan voor de Kanaalstraat alleen. Het beeldbepalend karakter van dergelijke historische gevels is ook het uitgangspunt in de gemeentelijke beleidsnota ‘Beeldkwaliteitplan ’t Vierkant en omgeving’. Door de overeenkomst in hoofdvorm is er sprake van een ensemble-werking met het naastgelegen hofje. Er zijn geen vergelijkbare panden in Lisse aanwezig. Daarom er er sprake van zeldzaamheidswaarde.

Geconcludeerd wordt dat Kanaalstraat 44 cultuurhistorische, monumentale en beeldbepalende waarde heeft en op grond van die waarde in aanmerking komt om aangewezen te worden als beschermd gemeentelijk monument. Deze waarde wordt versterkt door het naastgelegen hofje. Echter, ook zonder de aanwezigheid van het hofje heeft Kanaalstraat 44 voldoende kwaliteit om een plaats op de monumentenlijst te krijgen.’

Monumentencommissie (1)

In de vergadering van de Lissese Monumentencommissie van 2 mei 2006 werd het rapport over het pand Kanaalstraat 44 van de Stichting Dorp, Stad en Land, Bouwhistorische Verkenning Kanaalstraat 44,besproken. Dat heeft ertoe geleid dat de gemeenteraad is geadviseerd het pand wederom op de gemeentelijke monumentenlijst te zetten. Op aandringen van commissielid Hildebrand de Boer werd al tijdens de vergadering aan het college van B & W het advies meegegeven. Hij onderbouwde dit met de conclusies van het rapport. Aangezien de heer F. Meijer uit Lisse Kanaalstraat 44 in eigendom kreeg toen de juridische procedure (van het college van B & W om het pand wederom op de monumentenlijst te plaatsen) achter de rug was en bekend gemaakt, acht de commissie Meijers kansen op een eventuele (forse) schadevergoeding minimaal. (Het Witte Weekblad)

Kanaalstraat 44, ernaast het Hofje van Six.

Een bevallige en welvarende plaats

Het Lisse in 1811 tot 1870 wordt beschreven. De bevolking liep op van 1116 inwoners in 1811 tot 2099 in 1874.

Uit: Witkamp Aardrijkskundig Woordenboek'(18 maart 1877)

Jaargang 5 nummer 1, januari 2006

Nieuwsflitsen

Lisse, gem. in Z.-Holl., tusschen Hillegom, Noordwijkerhout, Voorhout en Sassenheim in Z.-Holl. en Haarlemmermeer in N.-Holl. Het grootste deel der gem. — die in het geheel 1591 bund. beslaat, — bestaat uit allu-visch zand (duingronden). Er zijn echter ook klei-gronden en laag veen. In 1811 had deze gem. 1116, in 1822 1187, in 1840 1544, in 1874 2099 inw. Bij de volkstelling voor 1870 was deze bevolking onderscheiden in 1309 R.-Kath., 498 N.-Herv., l W.-Herv., 115 Chr.-.Geref., 8 Ev.-Luth, 4 Doopsgez., l Rem., l N.-Isr. en l ongen. De voornaamste middelen van bestaan zijn landbouw, bloemkweekerij en warmoezerij (groentenkweke-rij), veeteelt en zuivelbereiding. De gem. bevat het d. Lisse, het geh. Veenenburg, verscheidene buitenverblijven, zooals: Keukenhof, Wassergeest, Wildlust, enz.

Het d. Lisse, aan den straatweg van Haarlem naar Leiden en ‘s-Gravenhage, bevatte in 1870 1262 inw. binnen de kom. Het is eene bevallige, welvarende plaats, met 2 kerken, een voor de R.-Kath. en een voor de Hev. Voor 1460 had Lisse slechts een kapel, doch bij een bul van den 8 Nov. van het genoemde jaar werd deze kapel tot eene parochiekerk verhe­ven. De oudst-bewaarde oorkonde, waarin men den naam Lisse vindt, is van 22 Februari 1259.