Uitgegeven artikelen in pers etc.

Frits Treffers Penning voor woning Wagendwarsstraat 20

/in , /by

Sporen van vroeger   (LisserNieuws)

door Nico Groen

19 januari 2021

De uitreiking van de Frits Treffers Penning 2020 was op 9 december 2020. Een VOL-werkgroep heeft het pand van Sander en Jip Verheijen aan de  Wagendwarsstraat 20, op de hoek met de Wagenstraat, aan het bestuur voorgedragen. De voorkant van de woning is zorgvuldig gerestaureerd en onderhouden. Het pand is geen gemeentelijk monument, maar zou er nu wel voor in aanmerking kunnen komen.

Als blijk van hulde aan onze, inmiddels overleden oud-voorzitter en oprichter van de VOL, Frits Treffers, is de penning naar hem vernoemd. Ter bevordering van het behoud van het erfgoed geeft de VOL dit jaar positieve aandacht aan bewoners of eigenaren van panden van 75 jaar en ouder, die deze met zorg onderhouden of gerestaureerd hebben. Deze inspanning wordt gewaardeerd met de penning en de bijbehorende oorkonde. Deze heette tot nu toe de Erepenning van de VOL.

De uitreiking zou eerder dit jaar tijdens de jaarvergadering van de VOL in de Vergulde Zwaan hebben plaatsgevonden als er geen sprake was geweest van corona. Met de familie was een afspraak gemaakt om op 9 december 2020 de Frits Treffers Penning met bijbehorende oorkonde bij hen buiten uit te reiken. De voorzitter van de VOL, Eric Prince gaf een toelichting. De Frits Treffers Penning behoort bij het betreffende pand te blijven, de oorkonde is voor de huidige eigenaren. De penning is een mooi ontwerp van Frans en Truus van der Veld.

De werkgroep Frits Treffers Penning bestaande uit: Chris Balkenende, Helmi Beijsens, Jos van Bourgondiën, Peter Schoonens en Huub Slobbe presenteren met trots de uitslag van 2020!

De werkgroep heeft na een grondig vooronderzoek het pand van Sander en Jip Verheijen aan de Wagendwarsstraat 20 aan het bestuur voorgedragen. Wat als eerste opvalt, is dat deze voormalige woning van kapper Degger, met zoveel liefde is onderhouden. Tot in de jaren zestig van de vorige eeuw was ook kapsalon Corrie er gevestigd. Eric Prince: “Wat betreft de bouwkundige elementen valt het metselwerk in ‘kruisverband’ op door de drie kleuren steen en de bijzondere balustrade met drie pilasters op de dakrand. Ook de balkonafscheiding en de veelkleurige geglazuurde siermetselwerken zijn opvallend”.

Beschrijving van Wagendwarsstraat 20.

De voorkant van de woning is uitgevoerd in drie kleuren steen. Het metselwerk heet ‘kruisverband’.  Boven de zes raam- en deurkozijnen is bij ieder kozijn een ‘dubbele gebogen kop-rollaag’ in twee kleuren steen te zien. De versiering naast de onder- en bovenkant van de kozijnen bestaat uit drie lagen metselwerk in twee kleuren; zwart en rood. Deze waren oorspronkelijk geglazuurd, maar nu helemaal afgesleten. De bovenkant van de gevel is van siermetselwerk in een mooie uitvoering met drie pilasters. De balkonafscheiding heeft dezelfde uitvoering.

De onderkant van de gevel bestaat uit acht lagen metselwerk van een harde steensoort. Dit is gedaan tegen optrekkend vocht. De zijgevel van het woonhuis is in ‘kruisverband’ aangelegd, maar de aanbouw in ‘halfsteensverband’.

Het pand Wagendwarsstraat 20 uit ca. 1910 kreeg de Frits Treffers Penning 2020. Foto: Jos van Bourgondiën

 

 

 

 

50 jaar ‘Groen&Bloei’ in Lisse

/in /by

Sporen van vroeger (LisserNieuws)

 22 december 2020

door Nico Groen

‘Groei&Bloei, afdeling Bollensteek’ werd 50 jaar geleden opgericht. Toen heette de vereniging nog niet zo. De naam was toen ‘De Koninklijke Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkunde, afdeling Lisse’ Afgekort tot KMTP Lisse. Het was een van de vele afdelingen van deze landelijke vereniging. De afdeling werd opgericht door mevrouw Grimme van Bloemisterij Grimme aan de Heereweg. Voorzitter werd Wim Grimme, die nu al 50 jaar bestuurslid is, waarvan al die tijd voorzitter of vicevoorzitter.

Weliswaar waren er al afdelingen in Bennebroek, Rijnsburg en Noordwijk, maar mevrouw Grimme vond dat Lisse een eigen afdeling verdiende. In korte tijd werden de vereiste 100 handtekeningen voor de oprichting van een eigen afdeling verzameld en men ging enthousiast aan de gang. In het begin waren er voornamelijk lezingen met diapresentatie over plantensoorten en ecologisch natuurbeheer, zoals bijvoorbeeld in bermen langs de snelwegen. Later kwamen daar tuinen en natuurgebieden bij.

De mogelijkheid deed zich voor om van de gemeente grond aan de Rijnsloot bij de zemelmolen te gebruiken om een Heemtuin te maken. Men ging in 1971 heel enthousiast aan de slag om allerlei biotopen te creëren en een vijver te realiseren. Zo werd er bijvoorbeeld lössgrond uit Limburg gehaald. Martin Koning en zijn vrouw kweekten wilde planten in de Engel, waarvan het zaad werd gebruikt in de Heemtuin of werd verkocht.

Vrij snel kwam de klad in de heemtuin. Veel planten en andere dingen werden door de jeugd vernield. Er was zelfs een crossbaantje ontstaan. De animo bij de vrijwilligers verdween daardoor. Dat bleef zo doormodderen tot Marjan Stelder 30 jaar geleden de regie overnam. Als eerste werd een groot hek gemaakt vanwege de vernielingen. De Heemtuin kwam toen op eigen benen te staan en floreert sinds die tijd erg goed. Groei&Bloei is er nog steeds zijdelings bij betrokken.

Tuinkeuringen

In 2004 kwamen tuinkeuringswedstrijden in beeld. De tuinkeuring werd als eerste in Noordwijkerhout georganiseerd. Later volgden Lisse, Sassenheim en Hillegom. De prijsuitreikingsavonden met presentaties van de gewonnen tuinen waren iedere keer een groot succes met volle zalen. Dit was goed voor het ledenaantal en de bekendheid van Groei&Bloei. Het kostte veel mankracht om in 4 plaatsen 3 keer per jaar te keuren en foto’s te nemen. De vereniging heeft de tuinkeuringen tot 2012 volgehouden. Toen volgden algauw de opentuindagen in Noordwijkerhoud.

Andere activiteiten, die in de loop van de tijd zijn opgestart en nog steeds lopen zijn de bloemenworkshops, een bloemschikwedstrijd, de bloemschikcursussen en de tuinclub.

Als lid van Groei&Bloei betaal je contributie en krijg je het blad Groei&Bloei gratis thuisgestuurd. Er zijn in de loop van de jaren veel bladen op het gebied van groen en tuinen bijgekomen. Deze zijn vaak wat goedkoper dan het lidmaatschap van de vereniging. Daardoor liep het ledental de laatste 10 jaar landelijk sterk achteruit. Zo ook in de Bollenstreek. De afdelingen in Rijnsburg, Bennebroek en Noordwijk werden opgeheven. Lisse heeft de leden overgenomen en heet sinds die tijd Groei&Bloei afd. Bollenstreek. Voor meer info kunt u terecht op de website van de vereniging: Bollenstreek.groei.nl.

Foto: De kerstworkshops trekken altijd veel deelnemers.
Foto Groei&Bloei

 

Foto: De kerstworkshops trekken altijd veel deelnemers

Cultuur-Historische Vereniging “Oud Lisse”

 50-jarig jubileum The Flags

/in /by

Sporen van vroeger (LisserNieuws)                                               

8 december 2020

door Nico Groen

Voetbalvereniging SIZO uit Hillegom had een afdeling met honkballers die op de voetbalvelden speelde. Op een  gegeven moment mochten zij niet meer op de voetbalvelden spelen vanwege de schade die dat veroorzaakten. In 1970 was in Lisse een softbalvereniging opgericht. De honkballers uit Hillegom trokken in bij de softballers in Lisse. Vanaf die tijd heet de vereniging officieel ‘De honk- en softbalvereniging  The Flags’. Dat in nu 50 jaar geleden.

 

Yvonne Burga en haar man Loek Dijkman van Topa Verpakkingen BV, indertijd aan de Grevelingstraat gevestigd, hebben The Flags opgericht. Yvonne kwam uit Heemstede en speelde in Bloemendaal softbal in de hoogste afdeling. Toen zij in Lisse kwam wonen, miste zij het softballen. Dat vond haar man zo erg, dat hij kordaat The Flags in Lisse oprichtte. Hij was ook de eerste voorzitter. Yvonne heeft de naam verzonnen. De oude naam voor Lisse was Lis. Lis is ook een plant uit de irisfamilie. In Amerika heet die plant flag. De vereniging is daarnaar vernoemd. Dus Lisse op zijn Amerikaans. Een iris staat ook in het logo van de club.

 

Het eerste jaar werd met 1 damesteam gestart. Loek Dijkman keek altijd vooruit en wilde meer. Hij wilde al snel een  eigen veld met verlichting hebben en na de komst van de honkballers uit Hillegom kwam dat veld met die verlichting al gauw.

Door de komst van de honkballers uit Hillegom groeide de vereniging als kool. Ook veel honkballers uit Haarlen kwamen in Lisse spelen. Op een gegeven moment was The Flags  een van de grootste vereniging van Nederland. Halverwege de jaren negentig speelde het eerste herensoftbalteam zelfs hoofdklasse. Zij bleven 19 jaar lang op hoog niveau spelen. In 1985 (vanwege de aanleg van de randweg) verhuisde de club naar een ander terrein, daar waar zij nu nog spelen met tegenwoordig een kleine maar goede accommodatie. De velden liggen tussen de Van Lyndenweg en de atletiekvereniging De Spartaan aan de Spekkelaan.

 

Aantrekkelijke sport voor de jeugd

The Flags is de enige honk- en softbalvereniging in de Duin- en Bollenstreek en heeft daardoor een regionaal ledenbestand. Het is een echte vriendenvereniging waar gezelligheid vooropstaat en menig lid al heel lang meeloopt. De honkbalwedstrijden zijn  in het weekend, maar de softbalwedstrijden en trainingen zijn in de avonduren.

Eén van de zorgen van het bestuur is de aanwas van jonge leden. Het is niet zo vanzelfsprekend dat jongeren gaan honk- of softballen. En dat terwijl het een hele leuke teamsport is om te doen. Volgens Nico Assendelft, al heel lang vrijwilliger daar, doet de vereniging er alles aan om jongeren erbij te betrekken. Zo is er contact met het Fioretticollege en lagere scholen. Vanuit de scholen zou georganiseerd kunnen worden dat de leerlingen eens kunnen proeven aan honkbal of softbal.

Informatie over deze zomersporten is de vinden op de website KNBSB van de Koninklijke  Nederlandse Baseball en Softbal Bond en op de website van The Flags in Lisse.

Dat The Flags 50 jaar bestaan willen zij weten.
Foto: Nico Assendelft

Foto: Dat The Flags 50 jaar bestaan willen zij weten.

Foto: Nico Assendelft

Cultuur-Historische Vereniging “Oud Lisse”

Kleine kroniek van Lisse, 1940 tot en met 1949

/in /by

Sporen van vroeger   (LisserNieuws)                                               

24 november 2020

door Nico Groen

De ‘Kleine kroniek van Lisse’ deel 5 is onlangs uitgekomen. Het is geschreven door Arie in ’t Veld. Het eerste exemplaar is op het gemeentehuis in Lisse persoonlijk uitgereikt aan wethouder Jeanet van der Laan: “Het is mooi dat dit vijfde deel van de reeks van kleine kronieken dit jaar is uitgekomen, nu het 75 jaar geleden is dat Nederland bevrijd werd”. Dit boek is voor € 12,95 te koop bij Grimbergen Boeken. Een leuk sinterklaas- of kerstcadeau.

 

Arie is heel intensief bezig geweest met dit historisch boekje, dat hem dagenlang spitten kostte in de gemeentelijke archieven, waarbij veel informatie over de oorlogsjaren en de jaren daarna naar boven kwam. Redactioneel is meegelezen door Adrie de Roon, Chris Balkenende en Koos van der Zwet. Op de voorkant van het boekje prijkt de afbeelding van de toenmalige burgemeester Van Rijckevorsel, die in de oorlog ondergedoken is geweest bij de katholieke broeders in De Engel. Na de overhandiging aan Van der Laan vertelde de wethouder dat ze zeer blij is dat dit boekje nog op de valreep van 75 jaar bevrijding is uitgekomen. Op haar vraag welke zaken hij het meest opmerkelijk vond in die jaren, antwoordde Arie dat de toenmalige concurrentiestrijd tussen Keukenhof en de Flora tentoonstelling in Heemstede hem intrigeerde en ook de komst van het ondergrondse urinoir op ’t Vierkant, waar alleen maar mannen naar toe konden en vrouwen niet.

 

Tijdsbeeld van de jaren veertig

In dit deel van de ‘Kleine kroniek van Lisse’ is getracht een tijdsdeel te schetsen.

De periode 1940 tot en met 1949 was een enerverende tijd, ook voor Lisse. De eerste vijf jaar werd natuurlijk gedomineerd door de oorlog. In het begin was er in de media, met name in Ons Weekblad weinig te merken van de oorlog, maar meer en meer werd dit blad gebruikt voor Duitse propaganda.

Ook in het dorpse leven ging aanvankelijk alles zoals het altijd ging, maar dan wel met een ‘lading’ Duitsers op diverse plekken in het dorp. Later werd het de bezetter ernst met allerlei maatregelen. De krant mocht niet meer verschijnen en er vonden in latere jaren razzia’s plaats, waardoor veel inwoners naar kampen werden afgevoerd en soms niet meer terugkwamen. Er kwam ook steeds meer verzet onder de bevolking.

 

Na de oorlog

In het boek is te lezen, dat Lisse na de oorlog de draad weer oppakte. De ondernemers gingen er weer vol tegenaan. De politiek vergaderde er weer duchtig op los. Ook de verenigingen trachtten de draad weer op te pakken, zij het moeizaam. In het boek wordt duidelijk dat er hard gewerkt werd aan het opzetten en uitbreiden van alle voorzieningen in een dorp waar het goed wonen was.

In deze editie van de ‘Kleine kroniek van Lisse’ wordt verslag gedaan van al die gebeurtenissen. Een mooi boek om eens rustig de geschiedenis van de jaren veertig te bestuderen.

De kaft van het boek ‘Kleine kroniek van Lisse, 1940 tot en met 1949’

 

Veenenburgbrug gesloopt?

/in /by

Sporen van vroeger LisserNieuws                                                 

20 oktober 2020

door Nico Groen

 Begin september stond er een aanvraag bij de gemeenteberichten in het LisserNieuws voor het vervangen van de Veenenburgbrug. Deze brug uit 1928 ligt in de Loosterweg Noord bij de grens met Hillegom. Omdat het een unieke, grotendeels originele brug is, heeft de Cultuur-Historische Vereniging “Oud Lisse” een reactie naar de gemeente gegeven.

 

Het is in de ogen van de VOL een monumentwaardige brug, die niet gesloopt, maar gerestaureerd zou moeten worden. Ook zou het de status van gemeentelijk monument moeten krijgen. Uniek zijn de jaagpaden onder de brug. De brug is gemaakt van kalkzandsteen. Dat is bijzonde,r omdat daaruit het verband blijkt tussen de zandafgravingen, de kalkzandsteenfabriek en het omliggende landschap.

 

Gebouwd in 1928

De brug is gebouwd in 1928 over het Veenenburg-Elsbroekkanaal, die gerealiseerd was om afgegraven zand te kunnen vervoeren. Schepen tot ongeveer 120 ton konden zonder bezwaar de brug passeren. Naast de unieke jaagpaden aan beide kanten onder de brug, heeft de brug ook een mooie, maar vervallen leuning met een oud bord met naam en datum er op. Op de uiteinden van de brugleuning stonden 4 beschermingspalen. Daar zijn er nu na bijna 100 jaar nog 3 van over. De brug is door deze bijzondere kenmerken zeker het restaureren waard.

 

Kalkzandsteenfabriek

Op 24 september 1903 werd bij de grens van Lisse en Hillegom de kalkzandsteenfabriek ‘Arnoud’ opgericht door Arnoud Hendrik baron van Hardenbroek van Ammerstol. In augustus 1904 begon men voor het eerst zandstenen te produceren. De grondstof bestond voor een groot deel uit afgegraven duinzand, dat afkomstig was uit de streek tussen Lisse en Hillegom. Later moest men het zand betrekken uit de duinen bij de Ruigenhoek, waardoor later het Oosterduinsemeer of Comomeer is ontstaan. Dit zand werd in grote, met elkaar verbonden sleepbakken door kleine sleepbootjes over het Steengrachtkanaal, de Leidsevaart en het Veenenburg-Elsbroekkanaal naar de fabriek vervoerd.

De Veenenburgbrug werd door het eigen personeel van de fabriek gemaakt met natuurlijk als voornaamste materiaal kalkzandsteen. Iets nieuws waren de jaagpaden (70 cm breed), die onder de brug doorliepen. De fabriek was eigenaar en dus onderhoudsplichtig. De gemeente Lisse eiste wel een waarborgsom, voor het geval de fabriek zou verzaken met het onderhoud. Dit systeem van een waarborgsom eindigde in 1980. De brug werd toen overgenomen door de gemeente Lisse.

 

Veenenburg

De brug is vernoemd naar buitenplaats Veenenburg, die liep van de Heereweg tot de Haarlemmertrekvaart. Landhuis Veenenburg, waar baron Arnoud nog een tijd woonde, stond net ten noordwesten van de brug. Het eerste landhuis met bijgebouwen werd waarschijnlijk kort na het graven van de trekvaart (1657) gebouwd. Deze mooie buitenplaats werd in 1913 gesloopt. De gebouwen, tuinen en duinen maakten plaats voor bloembollenbedrijven. Veel zand is toen afgegraven. Dit is ter plaatse nog goed te zien door de hoge ligging van de Loosterwegen. Vóór het afzanden lagen deze wegen op de laagste delen van de duinen.

De Veenenburgbrug met uniek jaagpaden onder de brug.
Foto: Nico Groen

 

 

De gashouders zijn 50 jaar geleden gesloopt

/in /by

Sporen van vroeger  

6 oktober 2020

 door Nico Groen

De nieuwe woonwijk tussen de Gasstraat en de Ringvaart heet Nieuw Meerzicht. De start van de 1e fase van de nieuwbouw is begonnen. Voorheen was hier een bedrijventerrein. Het bekendste bedrijf was ongetwijfeld de Gasfabriek. De gashouders zijn gesloopt in 1970. Precies 50 jaar geleden dus. Door de komst van aardgas was de gasfabriek niet meer nodig.

De gasfabriek is gesticht in 1907. Daaraan voorafgaand waren er heftige discussies en veel stemrondes in de gemeenteraad over de plaats voor de gasfabriek. Eigenbelang bij de raadsleden en hun familie speelde een belangrijke rol in de talrijke raadsvergaderingen. Arie Raaphorst, de plaatselijke correspondent uit die tijd, schreef een verhaal over de perikelen. Daarover heeft Arie in ’t Veld geschreven in 2009 in het Nieuwsblad, het kwartaalblad van de VOL.

Toen men tot de stichting van een gasfabriek had besloten, werd in 1905 hiervoor een terrein aangekocht aan de Heereweg bij de Vennesloot, waar later de Middelbare Tuinbouwschool (nu De Loft) werd gebouwd. Dit werd gekocht van landbouwer P. van Ruiten, bijgenaamd Piet van der Spekke, voor de som van f 10.000,–.

Geharrewar in de gemeenteraad

Na de gemeenteraadsverkiezingen in de zomer van 1905 kwamen M. Veldhuijzen van Zanten Jz. en J.W. Lefeber in de raad. Zij vonden het terrein aan de ‘Vensloot’ totaal ongeschikt voor een gasfabriek. Het lag niet aan diep vaarwater. De exploitatie zou erg duur worden door de aanvoer van steenkool en dergelijke. Men had daarom het oog op een terrein aan de Ringvaart laten vallen. Deze motieven waren gegrond: dat was niet tegen te spreken. Maar veel persoonlijke motieven van gemeenteraadsleden speelden een rol. De doorslag werd uiteindelijk gegeven door een handtekeningenactie door 195 ingezetenen van Lisse. Daarin werd breedvoerig gewezen op de totale ongeschiktheid van het terrein aan de Vennesloot voor het stichten van een gasfabriek. Uiteindelijk werd na veel gedoe een weiland van M. Verduijn aan de Ringvaart gekocht, waar uiteindelijk de fabriek werd gebouwd.

De ontwerper van de gasfabriek was de heer Adriaanse, directeur van de gasfabriek te Harderwijk. Het geheel bestond uit een ronde gashouder, waarin het gas werd opgeslagen. Verder werd o.a. een kolenloods en een stokerij gebouwd. Op de kade langs de Ringvaart stond de motorkamer voor het aandrijven van de kraan waarmee kolen uit een schip werden gehesen en aan een rail naar de kolenloods werden getransporteerd. Op 3 oktober 1907 werd de gasfabriek officieel in gebruik genomen. De gasverkoop liep zo voorspoedig dat er een paar jaar later uitbreidingen kwamen in de vorm van een tweede gashouder.

Openbare werken

Na de sloop van de gashouders in 1970 werd het terrein en de overige bebouwing in gebruik genomen door Openbare Werken van de gemeente Lisse. Na het vertrek van Openbare Werken in 1988 naar de Vennestraat werd de rest van de bebouwing gesloopt, met uitzondering van de woningen en kantoren aan de Kanaalstraat. De grond werd grondig gesaneerd, hier en daar zelfs tot 2 meter diepte.

Foto: De gashouder in aanbouw.
Foto: Arie in ‘t Veld

Moord in Lisse 100 jaar geleden

/in /by

Sporen van vroeger (LisserNieuw)

22 september 2020

 door Nico Groen

 Op 12 september1920, precies 100 jaar geleden, vermoordde een vrouw in Lisse samen met haar kostganger haar echtgenoot. Aan de vrouw was ten laste gelegd dat zij, na rijp beraad en in kalm overleg met haar kostganger, haar man een kop chocolade heeft gegeven. Dit, terwijl zij wist, dat in die chocolade door de kostganger een dodelijke dosis arsenicum was gedaan. De man overleed aan de gevolgen. Aan de kostganger werd medeplichtigheid ten laste gelegd.

Bij de berechting stroomde de publieke tribune van de Haarlemse Rechtbank vol. Dicht aaneen geschaard stonden de luisteraars. Niet alle nieuwsgierigen konden naar binnen. Toen de tribune gevuld was, stonden nog honderden voor het Paleis van Justitie in de Haarlemse Jansstraat te wachten. Vele belangstellenden waren uit Lisse gekomen.

In de krant stond: “De vrouw was een eenvoudig dorpsvrouwtje, geheel in het zwart gekleed. Haar uiterlijk heeft iets doms en onbetekenends. Zij is pas 34 jaar, maar ziet eruit als een vrouw van ruim veertig. Haar medeplichtige is een 45-jarige landarbeider uit Lisse met een donker uiterlijk”.

De vrouw vertelde de rechter dat haar kostganger al anderhalf jaar bij haar woonde. Er was tussen hen een zeer vertrouwelijke omgang gekomen. Zij meenden dat haar man  te veel in het gezin was. Met haar kostganger had zij er meermalen over gesproken dat haar man maar opgeruimd moest worden.

De eerste getuige J.P. Berbee, had aan de kostganger een zakje arsenicum gegeven. Deze vertelde aan Berbee dat het nodig was om ratten te doden.

Op goede voet

Een buurvrouw, juffrouw van den Berg had wel eens gezien dat vrouw  op goede voet stond met haar kostganger. Op een zekere dag was de man ziek. De vrouw zei toen: “als hij maar gauw beter wordt of anders maar doodgaat. Er is nog een man”.

Getuige heeft de kostganger na 12 september eens horen zeggen: “Mijn misdaad is zo zwaar, dat er voor mij geen vergiffenis meer is”. Ook zei deze buurvrouw dat de kostganger geregeld naar de vrouw toeging. Vooral was het haar opgevallen, dat hij meestal even overwipte voor haar man kwam eten. De veldwachter had toezicht gehouden bij het leeghalen van de beerput bij de woning. Er was een blikken busje gevonden waarin nog een wit vocht zat, blijkbaar arsenicum. Daarna verklaarde Professor van Itallie, hoogleraar te Leiden, dat  er arsenicum in de uitwerpselen van het slachtoffer gevonden was.

Zij werden beiden tot 15 jaar gevangenisstraf veroordeeld. De vrouw barstte na het horen van het vonnis in snikken uit. Gedurende ’t voorlezen van ’t vonnis, dat ongeveer een half uur duurde, bleef ze zenuwachtig huilen. De kostganger zat star voor zich uit te staren, ook onder de indruk van het vonnis.

Bovenstaande komt uit een artikel van Arie de Koning, dat op de website OudLisse.nl staat.

Op de website staan honderden artikelen van uiteenlopende aard.

 

Foto: Het gerechtsgebouw in Haarlem was 100 jaar geleden het toneel van een tragedie.
Foto: Wikipedia

 

Het thema van monumentendag is leermo(nu)menten

/in /by

Sporen van vroeger                                                   

1 september 2020

door Nico Groen

 Op 12 september aanstaande is de landelijke Open Monumentendag gepland. Veel plaatselijke comités hebben besloten dit jaar geen activiteiten te ontwikkelen. Vanwege de coronamaartegelen weet echter niemand op dit moment wat er dan wel of niet mogelijk is. Het Comité Open Monumentendag Lisse wil echter een interessant programma klaar hebben voor jong en oud met veel ‘Leerinformatie’ en muziek.

 

Het landelijke thema is namelijk LEERMO(NU)MENTEN. Alles moet natuurlijk voldoen aan de coronarichtlijnen die op 12 september gelden. Dat valt echter niet mee. Door de coronamaatregelen is namelijk niet veel mogelijk. Het comité wilde van de wieg tot het graf en van vroeger tot nu voorbeelden van leren laten zien op deze Open Monumentendag. Van kindercrèche, kleuterschool, basisschool, middelbare school tot volksuniversiteit hoopte het comité wat te laten zien. Maar niets daarvan kon doorgaan, behalve bij het grote Fioretti College, de bibliotheek en in de Vergulde Zwaan, waar de Cultuur-Historische Vereniging “Oud Lisse” zijn onderdak heeft. Zij laat met een tentoonstelling de historie van het onderwijs zien: van griffel tot laptop. Ontdek naast de werkruimten bij de VOL ook de zolder met museale antiquiteiten.

Bij de  bibliotheek zullen op tafels voorbij de ingang vele leerzame boeken uitgestald zijn.

Ervaar in het Fioretti College het onderwijs anno 2020. Docenten en studenten geven er die dag uitleg aan belangstellenden.

 

Deelnemers

Iedere deelnemer moet dus aan de geldende coronamaatregelen voldoen.

Voor particulieren van monumentale woningen is openstelling dit jaar nauwelijks te doen. Daarom doen alleen organisaties mee, die een grote ruimte ter beschikking hebben. Verwacht wordt dat deze wel aan de richtlijnen voldoen. Als er te veel mensen zijn moet men rekening houden met wachttijden!

 

Als het goed is doen er dit jaar 14 organisaties mee met de Open Monumentendag. Drie daarvan hebben een rijksmonument ter beschikking. Dat zijn Huys Dever, Landgoed Keukenhof en de Sint Agathakerk. Ook zijn er 6 gemeentelijke monumenten, die u kunt bezoeken en bekijken; het kerkgebouw van de Samenwerkingsgemeente aan de Veldhorststraat, theater Floralis, de Salemkerk, Museum de Zwarte Tulp, de voormalige Rijks Tuinbouwschool en de Zemelpoldermolen. Ook het kerkje aan  de Princessenstraat is open. Naast ‘Leermomenten’ en muziek kunt u ook van de binnenkant en de buitenkant van deze monumenten genieten.

 

Muziekprogramma

Ook het muziekprogramma is gehalveerd, vanwege hetzelfde risico wat coronabesmetting betreft. Maar er is toch voor elk wat wils. De voorzitter van het Comité Open Monumentendag, Eric Prince, hoopt dat Open Monumentendag door kan gaan en dat het toch een leerzame dag wordt, zonder  besmetting uiteraard. Kijk voor meer informatie op de folder van het comité en houd de website van de VOL (Oudlisse.nl) en andere (sociale) media in de gaten. Voor diverse dingen moet men zich tevoren aanmelden.

Foto: In de Vergulde Zwaan is een tentoonstelling over het onderwijs van griffel tot PC.
Foto: Chris Balkenende

 

Nieuw VOL-Nieuwsblad, vol met oud nieuws.

/in /by

Sporen van vroeger (LisserNieuws)                                                            

11 augustus 2020

door Nico Groen

Onlangs is weer het Nieuwsblad van de Cultuur-Historische Vereniging “Oud Lisse” uitgekomen. Het kwartaalblad van 32 pagina’s is in full couleur op A4 formaat. Het  blad staat ook deze keer vol interessante informatie en mooie foto’s.

Anneke Ruys, dochter van de welbekende dominee van de gereformeerde kerk, hield als jong meisje in de periode 1943-1945 een dagboekje bij. Anneke publiceerde haar dagboekje in 2005 bij uitgeverij Kirja. Het boekje kreeg de titel ‘T WORDT VAST GAUW VREDE. De bibliotheek van de VOL is in het gelukkige bezit van een exemplaar. In het recent verschenen Nieuwsblad staat een samenvatting van maar liefst 3 pagina’s.

Verhalentafel

In het Nieuwsblad worden ook verhalen aangehaald, die voor de coronatijd in de Vergulde Zwaan verteld werden aan de maandelijkse verhalentafel. Aan de orde kwam bijvoorbeeld dat tijdens de oorlog veel scholen werden gevorderd door de Duitsers. Waar moest er les gegeven worden? Kinderen moesten gedurende die tijd naar andere locaties om te leren.

In een ingezonden brief beschrijft Frans Schenk hoe hij als een klein mannetje de oorlogstijd beleefde. Een verhaal zoals ze ook aan de verhalentafel worden verteld. Schuif ook eens een stoeltje aan bij de verhalentafel in de Vergulde Zwaan.

De gebeurtenissen rond het tv-spektakel ‘Spel zonder grenzen’ van de NCRV werden minutieus bijgehouden door Wilmy Hazelaar, deelneemster voor Lisse. In het Nieuwsblad vindt u een uitgebreid verhaal van haar belevenissen. Zij schonk de VOL 3 plakboeken.

Waarom de Kloppenbrug in de Achterweg-Zuid over het Mallegat zo wordt genoemd? Dat kunt u lezen in twee artikelen in de rubriek ‘Oud Nieuw’. De Kloppenbrug herinnert nog aan kloppen. Maar waarom is die plaats verbonden met kloppen en wat waren kloppen eigenlijk?

Ingebrachte schenkingen van het voorafgaande kwartaal worden ook altijd vermeld in het Nieuwsblad. Deze keer waren er een twintigtal vermeldingen, waaronder 18 foto’s van de mobilisatie en 38 ansichtkaarten.

Het Nieuwsblad is te koop voor 5 euro en te verkrijgen tijdens de wekelijkse VOL-inloop van 9.00 uur tot 12.00 uur op dinsdagmorgen in de Vergulde Zwaan, 1e Havendwarsstraat 4. Daar kan men zich ook opgeven als lid. Het lidmaatschap is 20 euro per jaar voor mensen die in Lisse wonen. Leden krijgen de 4 Nieuwsbladen dan gratis . Ook de thema-avonden zijn gratis voor leden. Een aanmeldingsformulier en informatie over de doelstellingen van de vereniging is te vinden op de website Oudlisse.nl. Ook kunt u mailen naar onderstaand mailadres.

Het nieuwste kwartaalblad van de VOL. Dit jaar wordt extra aandacht besteed aan 75 jaar vrijheid.