De bakker in de beklaagdenbank

Dirk Floorijp heeft weer wat nieuws uit de oudheid opgedoken. Dat levert altijd wel wat leuke anekdotes op. Nu gaat het over een beurtschipper die de belasting probeerde te flessen en een bakker die zijn broodjes wat lichter maakte dan dat ze moesten zijn.

Dirk Floorijp

Nieuwsblad 22 nummer 2 2023

Voor schout Jacob van Dorp en schepenen Jacob Ottense Cranenburg en Sijmon Janse de Graaf in Lisse, Cornelis Jans van der Jagt, diaken, oud omtrent 39 jaren, Maria Lenards van Leeuwen desselfs huisvrouw oud omtrent 36 jaren, en Wijve Jans van der Schaaf, vroedvrouw oud omtrent 40 jaren, huisvrouw van Jochem Dirksz Stellingwerve, alle wonende te Lisse en verklaarde onder eede wettelijk door de schout afgenomenvten verzoeke van Pieter Lenardse van der Bijl, oud bschepen en tegenwoordig ouderling in de gereformeerde gemeente Jesu Cristi tot Lisse, dat zij getuigen het brood halen bij bakker Pieter Lenardse van der Bijl die tegenwoordig het brood levert aan de armen. Hij had voor 15 juli 1709 nooit gehoord dat zijn brood te licht was. Doch eerste getuige Maria Lenards verklaarde dat op vrijdag den 12e juli 1709 des savonds omtrent agt uuren ten haren huize gekomen was een dochtertje van Cornelia Claes van Cleef, die van de armen werd ondersteund en laatst weduwe was van wijlen Henrik Pieterse Tetrode, die voor haar moeder ontvangen had na gewoonte twee roggebroden en één tarwebrood, moetende wegen het eene roggebrood agt ponden en het andere vier ponden, het tarwebrood anderhalf pond, voor de armen aan huis geleverd. Wijve van der Schaaf verklaarde, dat op maandag 15 juli 1709 des savonds omtrent 8 of 9 uuren naar haar huis was gekomen Cornelia Claes en haar wekelijks geld van de armen bedragende 10 stuivers had ontvangen en een roggebrood bij haar hebbende van vier pond, vroeg of ze geen 12 pond most hebben van de armen en of zij het wilde wegen en een beroep doen op haar man omdat het brood duur is.( zie tabel) Cornelia had geseijt, dat dan Pieter Lenardse meer trok van de armen dan zij. Cornelia heeft een gewicht gehaald en het brood woog 3 en een half pond en had geseijt ”siet gij nu wel dat Pieter Lenardse een dief is, ja meer is een armendief dat hij mij nu ontsteelt, dat hij meer van de armen steelt als ik “. De bakker heeft het brood terug genomen en een ander weer gegeven en verklaarde dat een vierendeel zwaarder was als vier ponden. Hij wilde niet toegeven dat hij fout zat. Wijve van der Schaaf verklaarde verder dat op 18 juli gekomen was naar het huis van Cornelia, dat zij een half brood gehad heeft van Cornelis van der Jagt dat een half pond te licht was, dat Pieter Lenardse een dief ja een armendief was, dat zij niet langer kon zwijgen dat het brood telkens te licht was voor de armen. Cornelia zei dat de dominee gelijk moest doen gelijk bij Anna Pieters gedaan hadde, dat men Pieter Lenardse moest zetten in de kerk in t hokje van den doctor met een sulpe mantel en goude kanten, ende als gevraagt wierd, wie dat was, dat men dan most antwoorden dat is een armendief. Soo waarlijk most haar deposanten God almachtig helpen. Actum in t regthuijs van Lisse 28 augusti 1709. ■