DE BIBLIOTHEKEN VAN LISSE: deel III

Een bibliotheek annex boekenwinkel was gevestigd in de Kapelstraat. Dit was de algemene bibliotheek. Deze bibliotheek stopte toen het echtpaar de Haas met pensioen ging. Romeyn bouwde toen zelf een bibliotheek op.

door Bas Romeyn

NIEUWSBLAD Jaargang 12 nummer 1, januari 2013

Boekhandel annex bibliotheek (of eigenlijk andersom) “De Volharding” was gevestigd in de Kapelstraat. In het pand waar nu de Christelijke Boekhandel zich bevindt. De wat stoffige zaak werd gedreven door het echtpaar de Haas (als ik het goed heb), die op hun beurt de zaak inclusief inboedel overgenomen hadden van C. Moolenaar. Was mijn eerste bibliotheek samengesteld door gereformeerde mannenbroeders, de tweede nog door de Paus zelve met wijwater was ingezegend, de derde en laatste bibliotheek van ons voorzichtig ontluikende dorp kan als “algemeen” gekenschetst worden. Hier was het echte werk te vinden. In de kleine winkel stonden de te verkopen boeken in een fraaie, klassistische eiken kast. Bij het liquideren van de zaak, jaren later, heb ik gaarne van het aanbod gebruik gemaakt om deze over te nemen. Hij heeft zeven jaar in ons eerste huis (Heereweg 87) staan pronken. Achter de toonbank bevond zich in een duister, geheimzinnig labyrint, bestaande uit smalle gangen, de bibliotheek. De basis bestond nog uit boeken van de vorige eigenaar, allemaal van voor de oorlog. Een catalogus bestond niet. Je hoefde alleen maar een genre op te geven waarop je een dikke stapel boeken kreeg. Verwacht werd dat je er direct minimaal één zou nemen. Er was eigenlijk maar één ontsnapping aan dit rigide systeem mogelijk, door te zeggen dat je ze allemaal al kende. Of, van deze methode maakte ik graag gebruik, door ook boeken te kopen en niet alleen te lenen.
Direct al begon ik enthousiast met de onvolprezen en in die tijd mateloos populaire Bob Evers-serie. Wat een fantastische, spannende en vooral humoristische jongensboeken waren dat! Ze waren geschreven door Willy van der Heide (Willem Waterman). In die tijd kwamen er met enige regelmaat nieuwe delen uit. Feest! Betreffende reeks was genoemd naar de Amerikaan Bob Evers. Dit fi guur is eigenlijk nooit zo goed uit de verf gekomen. Het ging om Arie Roos en Jan Prins. Bob gaf wel dat exotische, dat moderne, dat rijke-oom-uit Amerika gevoel aan de boeken mee. Er werd wat afgelachen en geschoten! Vooral de boeken die zich afspeelden op de Kaag (de auteur woonde aldaar) en in Lisse ( met ene Grimbergen!) spraken natuurlijk zeer tot de verbeelding.
Na de Rode Pimpernel, Scaramouche, Captain Blood en nog veel meer historische romans, waarin elegante edellieden, uiteraard voorzien van fl itsende degens en gesteven puntsnorren, smachtende jonkvrouwen het hof maakten, stuitte ik op Thackery Austen en de gezusters Brontë. De facto ook kasteelromans, maar toch op een hoger plan. Dit was literatuur! Er was geen houden meer aan: de onnavolgbare Charles Dickens, met zijn huiveringwekkende ellende en zijn hilarische  humor. Ze trekken weer aan me voorbij: Jings, die lieve kleine Dorrit, Pip, David, mr. Pecksnifft, ach zo kan ik nog wel even doorgaan. De oplichter Tchitchikov van Gogol, het navrante Rood en Zwart van Stendahl, Poe, het vaak herlezen De graaf van Monte Christo, Goethe, Svevo, de subtiele, verslavende Proust. Het wurgende Effi e Briest.. Bij toeval ontdekte ik ook de Vlamingen. Na het eerste boek, ik meen het fi jnzinnige Elias en het gevecht met de Nachtegalen (wat een titel!) was ik verkocht. Wat een sfeer, wat een taalrijkdom. Ze volgden allemaal, inclusief de kaler schrijvende maar briljante Willem Elsschot.
Op een gegeven moment ging het echtpaar de Haas met pensioen en ben ik de vierde bibliotheek van Lisse zelf op gaan bouwen. Een droombibliotheek bestaande uit vele interessegebieden. Deze dijde in de loop der vele jaren zodanig uit dat ik in grote ruimtenood kwam. Er was maar één oplossing: een ander huis! En zo zijn we aan en in het Oude Koningshuys gekomen! Wat boeken al niet teweeg kunnen brengen.

Reactie

Bas Romeyn zette in het laatste deel van “de bibliotheken van Lisse” (jan. 2013) een vraagteken bij de naam van degene die boekhandel annex bibliotheek “De Volharding” leidde. Ruud Nieuwenhuis meldt dat dit de heer Werner Haas was.