DE GRAFSTENEN VAN DE GROTE KERK: SCHELM, GUYT, BLOEDSUYGER
Bij de restauratie van de grote kerk werden een aantal interessante grafzerken gevonden.
door Rob Pex
NIEUWSBLAD Jaargang 1 nummer 4, oktober 2002
Na jaren van voorbereiding is men op 6 mei 2002 begonnen met de restauratie van de Grote Kerk, aan de Heereweg 250 in Lisse. Bij het verwijderen van de houten vloer werden een aantal interessante grafzerken ontdekt, waarvan hier een korte opsomming volgt:
Grafzerk Langevelt
In het gedeelte voor de preekstoel werd een zerk aangetroffen met dit randschrift.
Het jaar van overlijden moet zijn 1624. Maarten Jacobs was timmerman van beroep. Binnen het randschrift treffen we dan ook boven zijn wapen (een grote ster) onder meer een tweetal molenwieken aan. Naar het wapen moet nog onderzoek worden gedaan.
Grafzerk van der Upwich
In het portaal bevond zich onder het grafmonument van Van der Stel een zerk met het hiernaast afgebeelde opschrift.
Het betreft hier een dochter van J.B. van der Upwich die in 1804 was geboren en in hetzelfde jaar is komen te overlijden. Later zijn nog een tweetal andere kinderen van Van der Upwich in hetzelfde graf bjjgezet. J.B. van der Upwich was zich omstreeks 1793 in Lisse komen vestigen. Vanaf 1812 was hij adjunct-maire van Lisse (een soort plaatsvervanger van de burgemeester).
Grafzerk van Jacob van Dorp
Een derde grafzerk werd aangetroffen naast de verhoging bij de preekstoel en ongeveer vanaf de eerste bank en/of bank van de ambtsdragers onder de verwijderde houten vloer met het hiernaast afgebeelde opschrift.
Jacob van Dorp moet dus uitgaande van het grafopschrift omstreeks 1663 zijn geboren. Hij was vanaf omstreeks 1688 notaris in Lisse en dus waarschijnlijk tevens secretaris. Maar…
Van Dorp wilde meer! Hij ambieerde eveneens het schoutambt. Als in 1704 schout Pieter van der Codde komt te overlijden, wordt in zijn plaats Nicolaas de Graaf aangesteld. Van Dorp maakte hem het werken echter dusdanig onmogelijk dat hij al gauw vertrok. Zijn opvolger, Reynier Brand, deed hetzelfde, waarna de secretaris het schoutambt naar zich toetrok. Eerder had er nog in het rechthuis (De Witte Zwaan) een scheldpartij plaatsgevonden waarbij De Graaf de sluwe secretaris had ‘uytgescholden voor een schelm, guyt, bloedsuyger van de gemeente, Judas, Pharizeer, ende diergeljjke’.
Dit zijn de meest opmerkelijke grafstenen die tot op heden zijn aangetroffen tijdens de restauratie. Andere grafstenen zijn meestal kleiner en alleen genummerd. Voorts werd er nog een andere grote grafsteen gevonden richting de toren, maar die leek geen opschrift te hebben. Ook de onderkant van de steen was niet bewerkt.
