Een stukje verleden tastbaar: weerbare mannen in 1585

In het gemeentearchief van Lisse is een unieke lijst met weerbare mannen  met leeftijden en wapenuitrusting. Van Ardyaen Cornelisz Costerman en zijn broer worden uitgebreid verslag gedaan.

door Dirk Floorijp

NIEUWSBLAD Jaargang 13 nummer 1, januari 2014

In het gemeentearchief van Lisse is een lijst bewaard gebleven van weerbare mannen uit 1585.

Deze lijst is uniek omdat er in Holland geen lijsten bewaard zijn van die tijd. (waarschijnlijk verloren gegaan). De lijst stamt uit de tijd dat een jaar ervoor Willem van Oranje werd vermoord, de Spanjaarden in de dorpen rondom Leiden hadden huisgehouden en alle kerken waren platgebrand, zo ook de kerk van Lisse.

Alle namen met leeftijden erbij en welk wapen zij droegen staan in de lijst vermeld. De mannen die zich moesten melden waren tussen 18 en 60 jaar en het gebeurde op last van de hoven van Holland. De oudste inwoner van de lijst was 59 jaar en was geboren in 1526. Zijn naam is Willem Adriaensz. Steenvoorden. Deze achternaam komt 500 jaar later nog in Lisse voor.

Eentje wil ik er nog uitlichten. Adryaen Cornelisz. Corsteman, hij was een groot grondeigenaar en behoorde tot de welgeborenen van Rijnland. Hij was een machtig man en sprak ook recht in het rechthuis bij de groene weyde (Vierkant). Ook zijn broer Claes die twee jaar jonger was komt op de lijst voor. Hij was eigenaar van de huidige boerderij de Wolff aan de stationsweg. Adryaen werd geboren in 1543 en was 42 jaar oud bij zijn inschrijving. Als bewapening droeg hij een roer (geweer), zijn jongere broer had een verjager (een lange spiets). De wapens waren o.a. hellebaert, knevelspit, lantzier, ponyaert en zydtgeweer. Adryaen overleed op 25 januari 1588 en is in de kerk begraven, hoewel het dak van de kerk er nog niet op zat, dat kwam pas gereed in 1592. Buiten tegen de kerkmuur heeft jaren zijn grafsteen gestaan. Die is inmiddels weer teruggeplaatst in de kerk Ook dat is zeldzaam dat er uit die tijd nog tastbare herinneringen zijn waar te nemen in ons dorp.