Familie Mijnders in Lisse

In 1636 kwam Johann Meiners vanuit Wardenburg uit Oost-Friesland in Duitsland. Johannes (1872) begon van Mijnders Meubelen. Zijn zoon Johannes Cornelis (1913) begon voor zichzelf met de ‘Eerste Lissese Eiercentrale’. Later werd dit de Kijkgrijp, vervolgens de Cash & Carry. Later werd het bedrijf voortgezet aan de Grachtweg.

door Laura Bemelman

NIEUWSBLAD Jaargang 13 nummer 1, januari 2014

In dit kwartaalblad staat de kwartierstaat van de kruidenier Johannes Cornelis Mijnders. Over deze familie is het nodige geschreven in diverse familieboeken. Een deel van deze informatie is in dit stukje verwerkt. Johann Meiners is de stamvader van de Mijnderstak in de Bollenstreek. Hij komt uit het Hertogdom Oldenburg in Oost-Friesland, waar hij in 1636 in Wardenburg geboren zou zijn.

Gerd, Gerd, Gerd (Gerrit), Gerrit, Gerrit en Gerrit

Via zijn zoon Gerd Meiners (1675) en Gerd Meiners (1714) komen we bij Gerd (Gerrit) Meiners (1751). Deze trouwt in Amsterdam en vestigt zich daar als metselaar. Wanneer hij zich in 1776 laat inschrijven als poorter van Amsterdam wordt zijn naam als Mijnders vermeld. Uit dit gezin worden in Amsterdam tien kinderen geboren, een ervan is Gerrit Mijnders, in 1780. Deze trouwt in Amsterdam met Grietje van Santen uit Hillegom en wordt metselaar net als zijn vader, aanvankelijk in Amsterdam en later in Hillegom. Gerrit Mijnders en zijn vrouw Grietje krijgen elf kinderen, de meeste kinderen zijn in Hillegom geboren. In 1809 komt daar ook hun zoon Gerrit ter wereld.

Gerrit Mijnders, geboren in Hillegom in 1809, klimt op van metselaar naar metselaarsbaas. Hij trouwt in 1838 in Lisse met Elisabeth Margaretha Mudblee uit Amsterdam. Het gezin woont in Lisse en krijgt zes kinderen. Slechts twee kinderen worden volwassen, dochter Elisabeth Geertrui en hun zoon Gerrit.

Gerrit Mijnders in Lisse

Gerrit Mijnders wordt geboren in Lisse in 1840. Van metselaar en timmer-mansknecht groeit hij uit tot aannemer in Lisse. Hij trouwt in 1864 in Lisse met Josina Beyer uit Benthuizen. Gerrit is in 1865 een van de oprichters van de ‘Gereformeerde Gemeente’ in Lisse. Hij is ook de aannemer van de bouw van de kerk, op de plaats waar nu een vestiging van ‘C&A’ is, aan de huidige Kanaalstraat. De grond waarop de kerk gebouwd wordt, is door de kerkgemeente gekocht van Gerrit Segers voor f. 250,-. De bouwkosten van de kerk bedragen f. l .218,- .

Later, in 1904, is Gerrit Mijnders medeondertekenaar van het verzoek aan koning Willem III, om een christelijke school in Lisse te mogen oprichten.

Johannes en Hendrik Mijnders

Gerrit Mijnders en Josina Beyer krijgen acht kinderen. De twee kinderen die in Lisse de meeste bekendheid gekregen hebben zijn Hendrik, geboren in 1877 – zijn zoon stond later aan het hoofd van ‘Mijnders Meubelen’ – en Hendriks’ oudere broer Johannes, geboren in 1872. Samen met zijn broer Hendrik besluit Johannes tot de oprichting van de ‘Eerste Lissese Eiercentrale’. Hij heeft als een van de eerste inwoners van Lisse telefoon, nummer 17, en een auto, een T-Ford. Dan wordt de eiercentrale opgeheven en richten de broers zich op de bloembollenexport.

Maar als de handel met Engeland rond 1900 minder winstgevend wordt, besluiten Johannes en Hendrik samen een kruideniers- annex zaadhandel te beginnen.

Johannes Mijnders trouwt in 1903 in Lisse met Cornelia Johanna Tromp. Zij krijgen een gezin van negen kinderen, maar twee kinderen overlijden al op jonge leeftijd. Johannes Mijnders is, net als zijn vader, in 1904 benoemd tot lid van de commissie die de oprichting van een christelijke school in Lisse moet realiseren. Er komt Koninklijke toestemming en in 1905 wordt met de bouw van de school begonnen. De schoolvereniging neemt de bouwkosten van f. 24.442,- voor eigen rekening. Om de school over de gracht te kunnen bereiken moet een ophaalbrug gebouwd worden. Ook deze brug wordt voor rekening van de school gebouwd. Al op 20 november 1905 kan de school worden geopend.

Dan komt in 1907 een einde aan de samenwerking tussen de twee broers, als Hendrik besluit een manufacturenwinkel te beginnen op een ander adres op de Kanaalstraat, onder de naam ‘Magazijn De Vlijt’. Vele Lissers zullen zich deze winkel nog goed kunnen herinneren. Johannes zet de eerder genoemde zaak voort, verderop in de Kanaalstraat, daar waar ‘Linker Lisse’ nu zit. Op de gevel prijkt een mooie naam: ‘Comestibles – J. Mijnders – Zaadhandel’.

Johannes Cornelis Mijnders begint voor zichzelf

De jongste zoon van Johannes Mijnders wordt geboren in 1913 in Lisse. Hij wordt op jonge leeftijd kruidenier zoals zijn vader. Hij begint een nieuwe zaak, samen met zijn zus Jacoba, in een noodwinkel tegenover de steenfabriek, aan de kant van de Watertoren. Totdat het enkeltramspoor vlak voor de winkel verbreed moet worden naar dubbelspoor en de winkel moet wijken. De kruidenierszaak van Johannes Cornelis en zijn zus krijgt dan onderdak in een van de kleine witte huisjes aan de overkant van de Heereweg. Dit huisje wordt ingericht als winkel. Zus Jacoba trouwt met Isaac Boom en samen zetten ze de winkel daar voort. Johannes Cornelis gaat terug naar het dorp, naar de winkel van zijn vader. In de kruidenierszaak op de Kanaalstraat werkt ook Albert Groothedde, die met Jans jongste zus Cornelia getrouwd is. Johannes Cornelis trouwt in 1939 met Christina van Haaften. Zij krijgen zeven kinderen, de oudste zoon is Jan Mijnders, geboren in 1942.

De Kijkgrijp en Cash & Carry in Lisse

Samen met zijn zwager Albert als compagnon, begint Johannes Cornelis rond 1949 de eerste zelfbedieningszaak in Lisse. Onder de veelzeggende naam ‘De Kijkgrijp’, is dit een van de eerste zelfbedieningswinkels in ons land. De zaken gaan goed en het kruideniers duo opent vervolgens een ‘Cash & Carry’ op de hoek van de Grachtweg en de Kapelstraat, in een oude bollenschuur van Parijs. Als Albert Groothedde na vele jaren uit de zaak stapt, komt Johannes Cornelis’ oudste zoon Jan in de zaak. Het oude gebouw op de hoek van de Grachtweg/Kapelstraat wordt gesloopt en vervangen door nieuwbouw. Kruidenier Johannes Cornelis Mijnders metselt in 1973, samen met zijn zesjarige kleinzoon en naamgenoot, de gedenksteen ‘Ora et Labora’ in, voor de nieuwe ‘Consumentenmarkt De Haven’. Die steen zit er nog steeds.

Bronnen

o.a. familiegegevens uit ‘Mijnders is mijn naam’ van Gerard Galema;

Naamlijst voor den Telefoondienst 1915, regio Lisse;

Burgerlijke Stand akten van Lisse;

Geschiedenisinformatie Christelijke basisschool ‘De Akker’ in Lisse (website);

Interview met de heer Kees Mijnders.