Familiegeschiedenis Van Van der Tang(17)

Elisabeth van der Linden ging met Dirk van der Tang mee naar Lisse. Haar kinderen uit haar eerste huwelijk Hariëtte en George Haselbach worden beschreven.

door Aad van der Tang

NIEUWSBLAD Jaargang 13 nummer 3, juli 2014

Naar Lisse

Nadat bekend was geworden dat Haselbach was overleden werd er geen rente meer uitgekeerd. In financieel opzicht kwam een nieuw huwelijk Elisabeth dus goed uit. En wat ook belangrijk was: de sterke en oudere Dirk van der Tang – met wie ze ruim veertig jaar lief en leed zou delen – leek in geen enkel opzicht op haar eerste man, die er blijkbaar met een andere vrouw vandoor was gegaan. Terwijl Elisabeth van der Linden met Dirk, Henriette en Kees naar Lisse reisde spookten allerlei gedachten door haar hoofd. Hoe zou haar nieuwe schoonfamilie haar ontvangen? En wat zouden Dirks andere kinderen van hun stiefmoeder vinden, met name zijn dochtertjes? Ze was realistisch genoeg om te beseffen dat het leven op het landgoed Veenenburg heel anders zou zijn dan in de Jordaan. De natuur was er mooi en de lucht schoon. Maar kon je daar als stadsmens aarden?

Lisse zou in haar levensboek een kort hoofdstuk blijken te zijn.

Henriette Haselbach

Ook voor Henriette Haselbach zal de overgang groot zijn geweest. Je vraagt je af waarom ze met haar moeder meeging en niet in Amsterdam bleef wonen. Ze was tenslotte een jonge vrouw van eenentwintig jaar die best voor zichzelf kon zorgen. Of had ze een lichaamsgebrek waardoor ze van haar moeder afhankelijk was?

Ze benijdde haar broer George, die de wereldzeeën bevoer en verre, vreemde landen bezocht. Op het landgoed Veenenburg viel niet veel te beleven, of het moesten de zandafgravingen zijn waaraan haar stiefvader leiding gaf.

Jan Leembruggen, de eigenaar van het landgoed en de broodheer van Dirk van der Tang, was na de zomer in Amsterdam teruggekeerd, zodat Henriette met deze heer van stand geen kennis kon maken. Met diens zoon Gerard Leembruggen, die in Hillegom woonde, zou dat wel kunnen. Maar na de dood van zijn vrouw was de man in somberheid vervallen en liet hij de opvoeding van zijn kinderen aan een strenge Engelse gouvernante over. Geen gezellige man dus.

Nu het weer nog redelijk was kon Kees van der Tang zijn stiefzuster de omgeving laten zien, net als Keetje van der Meij zo’n dertig jaar eerder had gedaan met haar vriend Eduard Asser. Er waren plannen om het grote huis op het aangrenzende landgoed Keukenhof om te toveren tot een heus kasteel. Maar Kees kon Henriette daarvan nog niets laten zien, behalve dan het inmiddels gereedgekomen koetshuis. En het huis Dever, dat andere “kasteel” in Lisse, bleek tot Henriettes teleurstelling een ruïne te zijn. Toen november 1858 koud uitviel kwam er een eind aan deze uitstapjes.

Henriette had nu alle tijd om na te denken. Vooral haar vader verscheen vaak voor haar geestesoog. Hoe goed had ze hem en zijn familie gekend? Haar vader, toen nog lid van de Firma Hanrath en Haselbach, was in 1846 getuige geweest bij het huwelijk van zijn halfzusje Elisabeth Meder met Gerard Davijt. Henriette en George waren al geboren maar hun ouders waren nog niet getrouwd. Die schande is de oude heer Meder tenminste bespaard gebleven, dacht Henriette bitter. Tante Constantia Haselbach, de enige zus van haar vader, had wel een goed huwelijk gedaan. Haar schoonvader Joannes Petrus van Rossum was een rijke koopman en eigenaar van enkele buitenplaatsen in Naarden. Ook Constantia’s zwager Abraham Everardus Dudok van Heel behoorde tot een welgestelde familie.

Arme tante Elisabeth Meder… Het had haar in het leven niet meegezeten. In hetzelfde jaar dat ze haar man verloor stierven twee van haar kindertjes en bezweek zij zelf aan de tering. Henriette was toen net veertien. Hoe zat het ook al weer met grootmoeder Constantia Rahder? Christiaan Haselbach was haar tweede man en Meder haar derde. Maar hoe luidde de naam van haar eerste man? Het schoot Henriette weer te binnen: Jan Hendrik Wencker. Haar vader was naar hem vernoemd. De zoon van grootmoeder Rahder en Wencker trouwde met een dochter uit Meders eerste huwelijk. Tante Elisabeth Meder was in hun huis in Den Haag overleden.

Hoe zou Henriettes leven er hebben uitgezien als haar moeder tot dezelfde stand had behoord als haar vader? Ze schrok uit haar overpeinzingen op doordat iemand aan haar mouw trok.  Het was de kleine Teuntje die om haar aandacht vroeg. Zuchtend nam Henriette haar stiefzusje op schoot.

George Haselbach

Ofschoon de zeevarende broer van Henriette in het bevolkingsregister van Lisse stond ingeschreven heeft hij er waarschijnlijk nooit gewoond. Misschien was hij niet eens in het land toen zijn moeder met Dirk van der Tang trouwde. Op een dag vroeg een vreemdeling aan de waard van De Witte Zwaan de weg naar het landgoed Veenenburg. De jongeman droeg, net als de boerenjongens, ringen in zijn oor (ook Kees van der Tang droeg ze) maar gezien zijn Amsterdams accent kwam hij niet van het platteland.

Henriette verkeerde weer in een gemoedsstemming waarbij het adagio espressivo uit Schumanns tweede symfonie toepasselijke muziek zou zijn geweest. Terwijl grauwe wolken overdreven verlangde ze meer dan ooit naar de drukte van de stad. Leunend tegen een boom keek ze naar de modderige zandweg die vanuit het dorp naar Veenenburg leidde. Er liep een man. Toen hij dichterbij kwam herkende ze hem. Wellicht met enige jaloezie zag Kees van der Tang hoe Henriette en de vreemdeling elkaar innig omhelsden. Of de eerste kennismaking tussen Kees van der Tang en zijn stiefbroer werkelijk zo is verlopen weten we niet. In elk geval waren Henriette en haar moeder maar wat blij hem weer te zien. Tussen Kees en George zal het wel goed hebben gezeten: Kees van der Tang vernoemde later een van zijn kinderen naar hem. Teuntje van der Tangs oudste zoon heette ook George.

Als chef-hofmeester op de Holland-Amerika Lijnschepen Rotterdam en Statendam zou George van der Boon, net als George Haselbach, een groot deel van zijn leven op zee doorbrengen. Maar dat lag nog in de schoot der toekomst verborgen. Nu had Teuntje andere dingen aan haar hoofd. Haar grote zus Gouda zou binnenkort gaan trouwen met Aart van der Boon en ze keek erg naar hun huwelijksfeest uit.

Wordt vervolgd

Landhuis Veenenburg