Jan Bader verkocht bollen in alle staten van Amerika

Jan Bader verkocht bollen in alle staten van Amerika. Over zijn werkzame leven in de bollen heeft hij een boek gemaakt. Het boek is goed leesbaar en voorzien van talloze illustraties.

NIEUWSBLAD Jaargang 3 nummer 4, oktober 2004

door Arie in ’t Veld

Wie een generatie lang alle ups en downs in het bloembollenvak mee­maakte en bovendien ook nog veel reisde, heeft veel te vertellen. Zo iemand is Sassenheimer Jan Bader die in het boek Jan Bader vertelt…, de wereld van de bloembollen vertelt over zijn leven in de turbulente bloembollenwereld. Het boek is goed leesbaar geschreven en voorzien van talloze illustraties.

 

Op de vraag aan Bader waarom hij zijn herinneringen te boek heeft gesteld antwoordt hij dat het idee ontstond toen hij 65 jaar was geworden. “Ik heb in de jaren dat ik in de bloembollenbemiddeling werkte ongelooflijk veel meegemaakt en dacht dat het wel de moeite waard zou zijn om die beleve­nissen vast te leggen en daarmee tevens de ontwikkelingen van de streek, maar vooral ook die van het bloembollenvak te schetsen.” Bader heeft het goed gezien want de belangstelling voor zijn boek is groot.

Start

Was het bloembollenleven Jan Bader met de paplepel ingegoten en moest hij als kleuter al de handjes uit de mouwtjes steken om bloembollen te rapen, toen hij op dertienjarige leeftijd aan de bak moest om te helpen ertoe bij te dragen dat zijn moeder (vader Henk Bader overleed op zeer jeugdige leeftijd) haar acht kinderen kon grootbrengen, startte hij bij de toenmalige drukkerij de Gruiter in Sassenheim als loopjongen. Of eigenlijk meer als fietsjongen, want jonge Jan bracht per transportfiets (met zo’n mand op het voorwiel…) het drukwerk naar de klanten. Nog voordat Jan vijftien jaar werd ging hij terug in de bollen en kwam in dienst van bloem-bollenhandelaar Gerard Meyer. Geen prettig persoon om voor te werken, maar ja voor een loon van zeven gulden vijftig per week (ca. 1949) klaag je niet. Op de bloembollenbeurs in het Krelagehuis lonkte echter en andere wereld in de persoon van Herman Schouten van de firma J. Onderwater en Co te Lisse. Hij bood Bader een baan als inkoper aan en om zijn aanbod kracht bij te zetten bood hij hem het dubbele salaris aan. Zo’n kans pakje natuurlijk met beide handen aan, maar dat het niet van een leien dakje ging

wordt door Bader in zijn boek ook uit de doeken gedaan. Het is ook de periode waarin Bader er blijk van gaf de ambitie te hebben om in het bui­tenland aan de gang te gaan. In die jaren een hele operatie, maar in het bollenvak niet zo heel erg vreemd, want de bollenreizigers zwierven toen al over de hele wereld uit. Boeiend vertelt Bader in het boek over zijn periode in Engeland om eerst de taal machtig te worden en vervolgens zijn reizen (hij was inmiddels 19 jaar) door z’n beetje alle staten van Amerika. Met zeer wisselend succes. Zijn eerste reis ging per vrachtboot. Twee weken op volle zee, met soms metershoge golven. Nadat hij zich had bewezen werd per vliegtuig gereisd. En altijd weer was er die keiharde opdracht om met zo gering mogelijke kosten zoveel mogelijk orders in het boek te krijgen. Soms lukte dat bijzonder goed, soms ook niet of nauwe­lijks. Natuurlijk werden er in die tijd ook veel mensen ontmoet en toont Bader met gepaste trots de foto waarop hij samen met de legendarische Louis Armstrong is te zien.

Regio

Uitgebreid vertelt Bader over zijn werk bij de CNB (de toenmalige HBG) in Lisse, de oprichting en ondergang van het bemiddelingsbedrij f ABM en het bemiddelingsbedrij f Bader en doorspekt zijn tekst met talloze anekdo­tes. In het boek wordt tevens uitgebreid aandacht besteed aan de ontwikke­ling van het bloembollenvak tot aan de dag van vandaag. Een tijdsbeeld, waarin de lezer niet alleen een goede indruk krijgt van de manier waarop de bloembollenbedrijven, zowel teelt als export, zich hebben ontwikkeld, maar waaruit tevens een goed beeld is op te maken over het wonen, leven en werken in de duin- en bollenstreek. Als je met Bader over zijn boek praat, belandt hij spoedig op het puntje van zijn stoel en lijkt een tweede boek al in de maak omdat het vastleggen van de herinneringen nieuwe her­inneringen heeft opgeroepen. Maar het is nog niet zo ver dat hij opnieuw de pen ter hand neemt om zijn vervolgherinneringen aan het papier toe te vertrouwen. “Eerst maar eens afwachten hoe goed dit boek aanslaat, voor­dat ik weer zo’n klus oppak”, aldus Jan Bader die intussen tevreden kan constateren dat de belangstelling voor zijn boek groot is.