Oud Nieuws: POSTKOETS OVER DE KOP

De componist George Friedrich Händel reed in 1750 door Lisse op weg van Den Haag naar Haarlem. Tussen Lisse en Hillegom moet de koets gekanteld zijn. Hij had behoorlijk gekneusde vingers en kon in Haarlem niet op het orgel spelen.

Nieuwsblad Jaargang 18 nummer 3, oktober 2019

door Dirk Floorijp

In het dagblad Trouw was er in augustus een heel artikel aan gewijd, aan het bezoek van de vermaarde componist George Friedrich Händel. In augustus 1750 was hij van Den Haag via Leiden op weg naar Haarlem, de plaats waar hij een orgel zou bekijken. Hij zal Leiden niet zomaar voorbij zijn gereden en zal het beroemde Van Hagerbeer-orgel in de Pieterskerk beslist niet links hebben laten liggen. Händel wilde in Nederland graag enkele wereldvermaarde orgels bewonderen en bespelen. Zo kwam hij over de zandwegen ook door Lisse. De Heereweg was gedeeltelijk bestraat vanaf de grote kerk tot net voorbij Rosendaal. Tussen Lisse en Hillegom moet de koets gekanteld zijn, historici zijn nog steeds op zoek waar precies. Wat zou het mooi zijn als in de archieven van Lisse of Hillegom daarover een vermelding te vinden zou zijn. Jammer dat er in de Witte Zwaan geen gegevens zijn bijgehouden van beroemde personen die deze herberg aandeden of er van paarden verwisselden. Er zijn daar genoeg beroemdheden binnengestapt, van koningen tot prinsen. Veel van die gegevens zijn verloren gegaan. De bij zijn leven al wereldberoemde componist was welgesteld en historici vermoeden dat Händel niet met de postkoets reisde, maar met een particuliere diligence. Händel was behoorlijk gewond, gekneusde vingers en een beurse heup. Hij was tenslotte toen al 65 jaar. Nadat hij gedeeltelijk was hersteld, waarschijnlijk op een buitenplaats in de omgeving, ging hij op weg naar het beroemde Christian Müller-orgel in Haarlem. Hij heeft er slechts kunnen luisteren naar de kunsten van de vaste organist Henricus Radeker. Normaal zou het ondenkbaar zijn dat orgelvirtuoos Händel zich deze kans om op dit grote en unieke orgel te gloriëren zou laten ontnemen. Tien jaar eerder was hij hier ook en speelde een half uur met groot genoegen op het toen twee jaar oude orgel. Waarom mij dit verhaal zo boeit? Ik heb de eer gehad om een avond met organist Leen Schippers op het grote orgel in de Pieterskerk te mogen spelen, daarnaast ook een middag op het orgel in de Sint-Bavokerk in Haarlem. Alleen mocht de begeleider daarop niet spelen omdat het orgel niet van de hervormde gemeente, maar van de stad Haarlem is. Wel stiekem een toets ingedrukt. Het maakt een enorme indruk om daar te mogen zijn. En nu maar in oude akten speuren of we een vermelding tegenkomen, daar zit iedereen op te wachten. Händel was een tot Engelsman genaturaliseerde Duitser, woonde in Londen en werd in 1759 bijgezet in de Westminster Abbey.

In de archieven van de fabeltjeskrant kwamen we dit document tegen in een oude doos waarop stond HÄNDEL WITH CARE. Eén en ander suggereert dat de koets alhier zou zijn gekanteld.
Ook dat G. F. Händel hier uit dankbaarheid die geweldige klassieker heeft gecomponeerd!
S.V.P. niet doorvertellen aan onze buren stttttt!