Poortje van Kleef
Voor 1927 was er een poortje naar achteren aan de Heereweg tussen de Julianastraat en de Nieuwstraat. Het heette Poortje van Cleef. Waarom het zo heet wordt uitgelegd. Was er een herberg?Nieuwsblad Jaargang 16 nummer 1 winter 2017
door D. Boogerd
Nieuwsblad Jaargang 16 nummer 1 winter 2017
Voorop gesteld. Van dit onderwerp is nog geen concreet antwoord te geven. We hopen met de hulp van al onze lezers uiteindelijk wel tot een conclusie te komen. Het eerste feit dat ik naar voren haal is dat er heel veel “Poorten van Cleef” zijn, ook wel Kleef, Cleve of Kleve genoemd. Bijna altijd heeft deze naam met een horeca-gelegenheid te maken. Dat waren vroeger herbergen waar men overnachtte. Handelaars die stad en land afreisden om hun waren te slijten. Een veilige nacht voor zichzelf en de koopwaar die ze binnen de muren van zo’n etablisement konden stallen. Een goede warme hap en onder het genot van een pot bier en een rokertje, de laatste nieuwtjes met een schuine mop, even de zorgen opzij zetten. Rust na een dag van sjouwen, door weer en wind.
Het begrip, “De Poort van Cleef”
De stad Kleve in Duitsland achter Nijmegen ligt op een oude handelsroute en was bij uitstek de plek waar handelsreizigers elkaar troffen. Binnen de muren was men veilig en geborgen. Struikroverij was aan de orde van de dag, menig marskramer had dat aan den lijve ondervonden. De Schwanenburg vormde een groot poortgebouw met een oost- en westpoort met ertussen een plein waar men zich tijdelijk kon ophouden 1). Een bastion in het land van Kleve, waar koopwaar werd uitgewisseld en contacten werden gelegd. Om deze versterking heen werden fabriekjes gesticht want als je hier de handel hebt, waarom dan ook niet hier gemaakt. Zo werd de stad Kleve gevormd door handel en Nijverheid. De invloed van Utrecht en Holland was hier goed te merken. In het oude Hertogdom werd flink geinvesteerd door die rijke gewesten. Niet alleen de koopwaar, ook mensen trokken vandaar richting het westen. Plaatsen in het gebied van Kleve zijn Xanten, Kalkar, Goch, Keeken, Kessel, Niel, Meurs en Kranenburg. Familienamen die ons herinneren aan die herkomst zijn, Van Zanten, Van Goch, Kranenburg, van Meurs en nog veel meer. Ook het begrip, “De Poort van Cleef” als naam voor een hotel of herberg komt daar vandaan.
Ons “Poortje van Cleef”
Had op de plek van ons “Poortje van Cleef” voordat Cornelis Daudeij in 1881 daar de 9 huisjes liet bouwen2 ook misschien een herberg gestaan? In dat rijtje huisjes zie je op de introfoto geen onderbreking in het dak, de kadastertekening laat tussen het 4e en 5e huis echter wel een onderbreking zien. Via het gangetje/poortje ging je achterom naar de “voordeur”.
Jannetje Cornelisdr. van Cleef
Is zij de link naar een verleden met een herberg? Jannetje trouwde in 1766 met Govert Dirksz. van den Aardweg. Beide waren (zo ver we weten) de laatst overgeblevenen van hun Lissese familietak. Uit dit huwelijk kwamen gelukkig weer kinderen. Een kleinkind van Jannetje en Govert, namelijk Jacobus van den Aardweg woonde volgens het bevolkingsregister van 1830-1840 op de Heereweg in huis 85. Jacobus was tapper 3) en gehuwd met Johanna (Jannetje) Waasdorp, die na zijn overlijden de functie van tapster/herbergierster overnam. Ook Samuel Govertszn. v/d Aardweg trouwt in 1737 met Grietje Engelsdr. Heemskerk dochter van een Lissese waard. Dit zou een spoor kunnen zijn naar overerving van een herberg, “het Poortje van Cleef” misschien? Het zou mooi zijn als voornoemd huisnummer 85 overéén kwam met het laatste huisje van “het Poortje van Cleef”, maar helaas in 1830 was de huisnummering totaal anders.
Hulp gevraagd
Om het raadsel van “het Poortje van Cleef” op te lossen, vragen we de hulp van onze lezers. De redactie hoopt samen met u dit vraagstuk op te lossen, we zijn benieuwd naar uw reacties.
Op vrijwel dezelfde plek is nog steeds een smal poortje, een naambordje op één van de huizen zou niet misstaan. Zo een herinnneringsnaam staat wel op de kopse gevel van Heereweg-373 “de Gribus” zegt die naam u nog wat? Daar wil ik in het volgend nummer wat over kwijt.

Voor 1927 was hier “het poortje van Cleef”
Bronnen
Uit genealogie fam. van Puffelen. http://www.family vanpuffelen.com/historie de-poort-van-kleef-cleve. Schrijver en onderzoeker Adrianus E. van Puffelen
Beschrijving, Jasper van “t Wout Beeldbank Gem.Lisse
Genealogische gegevens via Laura Bemelman
Kadastertekening Eric Vergunst