ZESKAMP OLYMPIADE 1971-1972

Lisse wilde graag mee doen met Zeskamp van de NCRV. Dat lukte in het seizoen 1971/72. De VOL heeft een plakboek van deelneemster Wilmy Hazelaar gegeven. Zij heeft voor het artikel mondeling toelichting gegeven. Het is een mooi overzicht geworden.

Inhoud Jaargang 19 nummer 2, 2020

door Liesbeth Brouwer

Deze titel stond op de eerste bladzijde van een mooi verzorgd plakboek dat onze vereniging ontving. In totaal kregen we 3 plakboeken. Dat maakt natuurlijk nieuwsgierig. Wilmy Hazelaar, die ons de plakboeken schonk, was zo vriendelijk om ook persoonlijk nog wat toelichting te geven.

De Zeskamp show
In 1964 startte de NCRV met deze grote spelshow. Teams van bewoners van diverse plaatsen, eerlijk verdeeld over het noorden, zuiden, oosten, midden en het westen van ons land, namen het tegen elkaar op in een soort sportieve spektakelstrijd. In die tijd had nog lang niet iedereen een tv. In 1964 kreeg je een tweede net en had je uitzendingen van Nederland 1 en Nederland 2. Kleuren-tv kregen we in 1967 in Nederland. Ongekend populair waren de rechtstreekse uitzendingen van de show op de zaterdagavond. Daar bleef je voor thuis en daar keek je dan met de hele familie naar. Spannend, komisch en altijd enthousiast van commentaar voorzien door Barend Barendse en Dick Passchier.

Lisse wil ook meedoen
In de regio hadden de shows nog extra bekendheid, want er was altijd wel een opnamedag in de Groenoordhal in Leiden. Bovendien had Alphen a/d Rijn in 1970/71 succesvol meegedaan. Dus toen er van de NCRV een uitnodiging naar Lisse ging toog men voortvarend aan het werk. Want om succesvol mee te kunnen doen heb je wel een goed team en een actieve achterban nodig. De gemeenteraad moet er achter staan, steun van de sportclubs is onontbeerlijk en ook de financiën moeten
op orde zijn. De koppen worden bij elkaar gestoken en op 3 aug. 1971 valt in restaurant Warong Djawa het besluit dat Lisse mee zal doen met de NCRV Zeskamp olympiade. De toevoeging olympiade werd gebruikt omdat het jaar erop de eerstvolgende Olympische Spelen in München zouden worden gehouden. De sportclubs van Lisse zegden hun medewerking toe, de gemeente doneert fl 3500 en bovendien werd financiële steun toegezegd door de middenstandsvereniging en de harddraverijvereniging. Er moet hard gewerkt worden want voor 4 september moet de kernploeg gereed zijn. De technische commissie, met o.a. de heren Osephius en Timmer, zal zich over de selectie buigen.
Selectie sporters Lisse had enkele actieve sportverenigingen; atletiekvereniging de Spartaan natuurlijk en zwemvereniging de Watervrienden. Bovendien was in ’69 Sportclub Lisse opgericht met een actieve volleybal- en basketbalvereniging. De NCRV stelde aan meedoen wat vaardigheidseisen zoals: kracht, durf, lenigheid en inventiviteit. Je moest bovendien minstens 18 jaar zijn om mee te mogen doen. Wilmy Hazelaar, actief in de volleybalclub, was nog maar 17 toen de selectie begon maar werd in oktober 18 jaar dus ze mocht zich opgeven. Eind augustus was er een voorlichting in een zaal van het Indische restaurant Warong Djawa aan het Vierkant. Er zou veel getraind moeten worden was de waarschuwing. Op 1 september startten de selectiewedstrijden waar zo’n 100 mensen zich voor hadden opgegeven. Eén avond competitie in het oude zwembad, de overige selectie was in de sporthal. Daar was op 3 sept. een heel hindernisparcours uitgezet met o.a. horden, ringen en voor de dames nog balslingeren. Daarna was het aan de commissie om de kernleden te selecteren. Na lang wikken en wegen kwam men er uit en werden de kernleden per brief uitgenodigd om zich de maandag erna te melden. 13 dames, waaronder Wilmy, en 18 heren kregen deze uitnodiging. Daarna volgt een periode van intensieve training. Iedere werkdag trainen, meestal ’s avonds van 7 tot 9 uur in de sporthal of in het zwembad, maar ook wel op het strand bij Langevelderslag.

Opgaven bekend
De NCRV maakt 2 weken voor de live-uitzending bekend hoe de wedstrijd er uit zal gaan zien en hoe de man/vrouw verdeling per onderdeel moet zijn. De onderdelen zijn al een beetje afgestemd op de komende Olympische Spelen. Zo zullen er bijvoorbeeld zijn: een fakkelrace, olympische ringen en medailles ophangen. Ook met welk soort hindernissen de sporters te maken gaan krijgen wordt summier uitgelegd. Dat betekent dat er gericht getraind kan worden. Naast een uur conditietraining volgt een uur training gebaseerd op de spellen. Tijdens die trainingen wordt dan gekeken wie uit de kernploeg het meest geschikt is om bij een bepaald onderdeel mee te doen. Uiteindelijk mogen dan 16 personen uit de kernploeg meedoen met de wedstrijden. De hele kernploeg is natuurlijk wel bij de uitzendingen aanwezig om de ploeggenoten aan te moedigen.

Ondersteuning
Intussen is om de kernploeg een heel circus van ondersteuning ontstaan. Drukkerij Graficus verzorgt speciale 6Kamp-uitgaves. Van Rossen, de wagenmaker op de hoek van de Kanaalstraat/Wagenstraat, stelt een ruimte beschikbaar voor de technische commissie. Daar kunnen de attributen gebouwd worden. De VVV ondersteunt en er zijn verkoopadressen voor de kaartjes om de tv-opnames bij te wonen. De eerste wedstrijd wordt gestreden in Rotterdam op 9 oktober. Supporters kunnen er met de bus naar toe. Naar Rotterdam vertrekken er zo’n 400 mensen vanaf het Vierkant met bussen. Dat werd een drukte van belang.

Lisse had zelfs een eigen yell: L punt, I punt, dubbel S, E, bolle, bolle, bolle, olé. Rotterdam, de eerste Zeskampwedstrijd De NCRV stelde voor het hele team de outfits beschikbaar. Voor Lisse waren die gemaakt in een soort donker wijnrood, met Lisse of een fikse L erop. De sporters gingen op vrijdagmiddag al naar Rotterdam. Om 5 uur was er een diner, waar ook instructies voor de volgende wedstrijddag werden gegeven. Alle deelnemende teams overnachtten in een hotel. Op zich al een hele ervaring voor Wilmy, de jongste deelneemster. Wilmy is dan al van school en werkt bij de ABN op het Vierkant. De bank staat vierkant achter de Zeskamp en van directeur Broxterman hoeft Wilmy geen verlof op te nemen voor reisdagen naar de Zeskamp. Op de zaterdagochtend wordt er ter plekke getraind. Je hebt dan wel tevoren de opzet gekregen, maar op die zaterdagochtend zie je de echte opstelling voor het eerst. Met ook de vakken waar de supporters straks zullen zitten. Dus oefenen maar, zelfs op de opkomst met zwaaien naar de nog lege tribunes aan toe! Dan volgt de generale repetitie, dit keer wel met de pakken en attributen. Dan is ook duidelijk waar de cameramensen staan. In die tijd staat de opnametechniek nog in de kinderschoenen. Overal staan cameramensen om voor de directe tv-uitzending de mooiste beelden te kunnen schieten. Gevraagd aan Wilmy of dat niet zenuwachtig maakt antwoordt ze dat je zo in het spel zit dat je ze eigenlijk niet opmerkt. Op de verschillende onderdelen gaan 9 ploegen met elkaar de strijd aan. Per onderdeel kon je 9 punten verzamelen.
Op 1 onderdeel haalde Lisse dit maximum. “Gewichtsheffer” Fred Prins moest zijn gewichten
naar de overkant dragen terwijl Lia en Marga Kortekaas op het traject zandzakken in de gewichten moesten gooien. In totaal haalde Lisse 33 punten waarbij nog protest werd aangetekend omdat bij sommige onderdelen de regels niet gevolgd waren. Oneerlijk, maar ondanks dat werd Lisse vijfde.

 

De aanloop naar Groningen en de wedstrijd

Lisse komt helemaal in Zeskampsfeer. Dick Passchier, voor de tv-opnames gestoken in het enorme schuimplastic reuzentenue van de Fakkelrace, bezoekt Lisse en maakt een praatje met de ontwerper van het “racewagentje’, de heer Mesman, en met mevr. Zuiderduin die samen met haar man in het wagentje de strijd aangaat. Allemaal promotie voor Lisse en de Bollenstreek, zal de Lisser organisatie gedacht hebben. Maar er moest nog wel wat meer financiële ondersteuning komen. De winkeliers startten een St. Nicolaasactie en er kwam een stickeractie. Huis-aan-huis werden ze voor fl.1,- verkocht.
5 november vertrekken de spelers naar Groningen. In de Martinihal zal de directe tv-uitzending zijn. Het gaat weer goed. Op 2 onderdelen zelfs 9 punten gehaald, maar soms is er pech. Lisse op stelten gaat tijdens de repetitie geweldig, maar helaas bij de directe uitzending liep het niet zo. Maar evengoed na 2 directe uitzendingen staat Lisse nummer drie.

Leiden Groenoordhal
Op 4 dec. zal de strijd in Leiden losbarsten. Er meldden zich wel 1000 supporters aan om de Lisser ploeg aan te moedigen. Helaas is er maar een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Als goedmakertje zal de ploeg na afloop van de spellenavond naar Warong Djawa komen. Daar hopen ze met de supporters te vieren dat ze naar de volgende ronde gaan. Want aan het eind van de avond zal bekend zijn welke 3 ploegen afvallen. De volgende wedstrijden worden door 6 ploegen gestreden. Lisse zit niet direct in de gevarenzone, maar het blijft spannend. Het lachnummer is die avond een Sinterklaas en Zwarte Pieten wedstrijd. Na een parcours moeten ze een helling opklimmen, die is natuurlijk met zeep ingesmeerd. Hilarisch en heel moeilijk want de baan gaat steeds meer schuimen en wordt gladder en gladder. Wat hadden ze het moeilijk, Meindert Tjoelker, Jan Eichhorn, Peter Kortekaas, Peet Sprokkelenburg, en Fred Prins. Helaas, slechts 2 punten waard. Maar niet getreurd, in het eindklassement werd Lisse die avond vierde en dus kon er in Warong Djawa feest gevierd worden omdat we door waren.

Op naar 29 januari, weer in de Martinihal
Lisse is dan wel door naar de volgende spellenreeks, maar het kasboek van de organisatie is lang niet op orde. Met hun plaatsing bij de beste 6 ploegen op 4 dec. hebben ze ook een deelname bij het internationale “Spel zonder Grenzen” verdiend. In ieder geval moet gestreden worden in Groningen, Arnhem en Leiden. Als Lisse dan bij de laatste 3 hoort volgen nog 3 wedstrijden. De kas moet dus goed gevuld raken. Voor een grote inzamelingsactie zullen 120 collectanten ten met bedelbus en flambouwen de huizen langs gaan. Het geheel werd ondersteund door megafoons, fanfares, herauten met bazuinen en de nodige toeters. Zo’n inzet moet natuurlijk beloond worden. In 2 uur tijd werd ruim fl. 7000 opgehaald. De eerste zeskampronden hadden fl.11.000 gekost. Het opgehaalde bedrag was een fraai resultaat, maar nog niet genoeg. Er komt ook hulp van bedrijven: Vrienden van Zeskamp wordt opgericht. De sporters zijn volop in training. Lisse gaat zich in Groningen ook weer presenteren als bloemenplaats. Een week voor de wedstrijd is het programma bekend, worden de attributen ervoor gemaakt en wordt daar specifiek op getraind. Dit keer o.a. een droogroeiwedstrijd (boot gemaakt door fa. Verdoes), snelwandelen met voeten aaneengebonden en tussenruimte ~20 cm, een schermbalanswedstrijd die iets met water en evenwichtsbalk belooft. Uit België huurt het comité zelfs een enorm luchtkussen om te kunnen trainen voor de geplande “rugby-wedstrijd”. Kortom er wordt niets aan het toeval overgelaten en het programma zal weer de nodige hilariteit opleveren. Op 29 januari is het leeg in Lisse. Velen zijn bij het spektakel in Groningen en thuis wordt massaal voor de buis meegeleefd. Dat valt niet mee, de Lissers moeten genoegen nemen met de laatste plaats.

Volgende strijdperk Arnhem en Leiden
Groningen verliep dramatisch en de kritiek was niet van de lucht. Er werd zelfs aangedrongen op een andere samenstelling van de ploeg. Ook aan de leiding wordt getwijfeld. Heel vervelend al die kritiek, terwijl het team toch het uiterste gegeven heeft. De predikant van de kerk in de Veldhorststraat, ds. Biesma, besteedt in zijn preek zelfs aandacht aan dit negativisme. Er wordt gewikt en gewogen maar de ploeg blijft, terecht natuurlijk, hetzelfde. Ze zijn zeer gemotiveerd om revanche te nemen op 26 febr. in de Rijnhal.

Het gaat niet slecht in Arnhem.

Het team eindigt daar op de derde plaats. Maar Groningen is daarmee niet uitgewist. In Leiden zal Lisse een buitengewone prestatie moeten behalen om bij de laatste drie te eindigen en mee te kunnen dingen in de finale. De deelnemers zijn weer zeer gemotiveerd.

Het is nu of nooit!

Arnhem was ook wel een gevalletje van pech hebben. De diskwalificatie bij het boksen voelde toch oneerlijk. Maar helaas is de achterstand in het klassement voor Lisse wel erg groot. Lisse zal ook in Leiden weer een pr-offensief inzetten. De vereniging van tulpenkwekers zal gratis tulpen ter beschikking stellen. Er wordt weer geoefend op nummers als: olympisch ringbal, touwklimmen aan een touw dat gestaag zakt. Dat touw hangt boven water en nat is nat. De spanning is groot, maar helaas, de ploeg wordt in Leiden definitief uitgeschakeld. Supporters en sporters kwamen die avond samen in ’t Trefpunt. Voorzitter Henk van der Kroft dankte iedereen en merkte nog op dat het nog niet gedaan was met de strijd, er wacht nog een sportieve uitdaging, nl. deelname aan Spel zonder Grenzen.

Lisse is dus niet door naar de finale van de Zeskamp olympiade, maar heeft wel vooruitzicht mee te mogen doen met Spel zonder Grenzen. Voor de Zeskampfinale komen alle deelnemende plaatsen nog op de buis met hun gebruikte wagentjes. De trap-car-race wordt gehouden in Deventer. Het regende die dag pijpenstelen. Per plaats was er een damesen een herenploeg. Voor Lisse deden mee Marian Snaar, Lia Kortekaas, Corien Kaufmann, Wilmy Hazelaar, Fred Timmer, Fred Prins, Herman Zuiderduin en Hans Hoogervorst. Het leverde mooie plaatjes op. Maar winst was er voor de Lissers niet te halen. Na afloop van de Zeskampfinale in Rotterdam is er voor alle deelnemers feest in het Hilton-hotel.

Het Lisser Zeskampteam blijft dus volledig in training. Die training is allround, want in de internationale wedstrijd wordt geloot wie aan een bepaald onderdeel meedoet. Bij de afgelopen wedstrijden was de keuze welke sporter een onderdeel zou doen aan de ploegleider. Spel zonder Grenzen is een uitzending van de Europese Radiounie (EBU). De opzet van de spellen is hetzelfde als bij de Zeskamp. Sportieve duels waar voor de kijkers veel te lachen valt. Er doen 7 landen mee. Lisse zal ons land vertegenwoordigen in Sheffield (Engeland) op 2 augustus in de 6e ronde van deze landenwedstrijd. Er is een directe uitzending in ieder van de deelnemende landen. Naast ons land zijn dat: Zwitserland, België, Frankrijk, Italië, West-Duitsland en Engeland. De kernploegleden reizen per Fokker Friendship naar Engeland. In Sheffield verblijven de ploegen in Ranmoor House. De studenten die er normaal verblijven zijn nog niet terug van hun vakantie dus is het gebouw voor deze periode gehuurd door de BBC voor It’s a knock-out, zoals Spel zonder Grenzen in Engeland heet. De officiële ontvangst door de gaststad was in de Townhall van Sheffield door Lord Mayor (burgemeester), mrs. Stafford. Daar werden ook de cadeaus uitgewisseld. De burgemeester van Sheffield kreeg van onze burgervader Berends een zilveren tulp met de belofte een pakket bloembollen voor het komende voorjaar. Het Lisser team gaf de andere captains een pakket met: o.a. kaas, Delfts blauw bord en een klomp. Natuurlijk deelden de andere deelnemers ook geschenken uit. Zo kreeg Wilmy o.a. een sjaaltje en een fles lavendel. In Ranmoor House hadden alle deelnemers een eenpersoonskamer, maar dat was wat ongezellig. Liever gezellig bij elkaar en zo sliepen Wilmy, Anke en Truus bij Corien op de kamer.

De wedstrijd in Sheffield
Op maandagochtend begonnen de trainingen. Een demonstratieteam deed de spelletjes voor. Daarna mocht ieder team een paar minuten oefenen op de onderdelen. ’s Avonds begon de eerste training met belichting en camera’s. De volgende dag zou de generale repetitie zijn, maar vanwege het slechte weer, raining cats and dogs, werd dat verschoven naar de volgende dag. Na die training volgde de loting. Voor de uitzending worden de ploegen met bussen naar het Norfolk park gebracht. Daar laten ze weer zien uit de Bollenstreek te komen: er worden gladiolen weggegeven. De spellen stonden in het teken van koning Arthur. Lisse moest op 7 spellen uitkomen, bijv. bij “ridder te paard”, “kasteel met glijbaan” en uiteraard water, “gevecht tegen de ridders”. Het is werkelijk een enorm spektakel. Duizenden meters kabels zijn gelegd, tientallen auto’s van Eurovisie en de BBC zijn paraat. Speciale lichtmasten zijn gebouwd met een platform voor de cameramensen. Er zijn complete bouwwerken met poorten, alles in het teken van een kasteel. Ter plaatse waren zo’n 35.000 toeschouwers, maar de tv-uitzending kon volgens onze plaatselijke krant wel door 300 miljoen paar ogen bekeken worden. Na de ridderlijke en spannende wedstrijd werd er gefeest in de Top Rank Suite en volgde de prijsuitreiking: de derde prijs voor Lisse. Terug in het vliegtuig feliciteerde gezagvoerder Vos uit Sassenheim via de boardradio het team met de behaalde 3e plaats. Bovendien kreeg hij het voor elkaar om toestemming te krijgen voor een andere aanvliegroute naar Schiphol, gepland was via Zandvoort, gevlogen werd over Lisse. Het was voor de ploeg een fantastische week geweest in Sheffield! Volgens de pers was er een klein minpuntje. Dat lag niet bij het team, maar bij de dorpelingen. Waar in een plaats als IJsselstein het hele dorp uitgelopen leek om de sporters aan te moedigen toen zij vertrokken naar hun deelname in Spel zonder Grenzen (ze kwamen uit in Zwitserland) was het toen onze ploeg vertrok heel leeg op het Vierkant. Bij terugkomst met de 3e plaats op zak was er ook maar matig belangstelling van de Lissers.

Delft toneel voor Spel zonder Grenzen
Ook Nederland is een keer gastland voor het spel. Deze mogelijkheid om het mooie Holland op de kaart te zetten wordt natuurlijk benut. Delft is gekozen als locatie en in die competitie zal Nederland vertegenwoordigd zijn door Bladel. De Grote Markt van Delft wordt getransformeerd voor alle spellen. De tribune voor de taptoe, die dat jaar even in de wacht moest vanwege Spel zonder Grenzen, kon gebruikt worden voor de vele toeschouwers. 6000 kijkers in Delft. Het aantal tv- kijkers zal dankzij de eurovisie rond de 80 miljoen liggen. Prachtige promotie voor ons land. De spelen staan in het kader van onze folklore; haringtenten, koe melken, orgeldraaien op een zeepbaan. Op internet zijn nog filmpjes te vinden waaruit blijkt dat men bij de NCRV goed was in het bedenken van dwaze spelletjes. Ook wordt duidelijk dat het maken van zo’n directe tv-uitzending een technisch hoogstandje was. Een aanrader om eens terug te kijken. Bladel bezorgt Nederland een 2e plaats in Delft.

Afsluiting Spel zonder Grenzen in Lausanne
De finale van Spel zonder Grenzen werd gedraaid in Lausanne. Venray moest het opnemen tegen de andere landen. Er werd weer een 2e plek binnengesleept. Voor de NCRV werd hiermee weer een succesvolle reeks tv-uitzendingen afgesloten. Er zouden nog heel veel seizoenen volgen. Voor de ploeg van Lisse was er nog een slotavond. Die wordt gehouden in het Trefpunt. Henk van der Kroft bladerde terug in het boek van Zeskamp Lisse, captain Fred Timmer memoreerde de goede teamgeest. De thuiszitters werden ook bedankt, want die hadden zich toch maar een jaar lang moeten schikken naar de trainings- en wedstrijddagen. Een sportief avontuur werd hiermee succesvol afgesloten.

Terugblik
Wilmy Hazelaar maakte mooie plakboeken van het jaar dat in het teken stond van de spelshow.
Zelf ging ze weer terug naar de ABN. De bank vertrekt naar het Blokhuis en wordt ABN AMRO.
Intern maakt zij promotie en werkt later voor de bank in Hoofddorp. Ze eindigt haar loopbaan bij de gemeente Astelveen, natuurlijk wel op de financiële afdeling. Wanneer de spelshow eindigt gaat ze weer sportief verder bij de volleybalclub. Dat had ze tijdens de spelen ook zo veel mogelijk volgehouden, maar soms moest het volleybal wijken. Ze speelt op hoog niveau, haalt haar scheidsrechtersdiploma en is heel lang actief als scheidsrechter. Het jaar van de spelshow was een prachtig, maar ook zwaar jaar. Alles moest er voor aan de kant gezet worden. Een normaal privéleven was er niet meer. Het heeft haar zeker gevormd. Zeventien als je begint aan zo’n avontuur met al die aandacht op je gericht, dat maakt je zelfverzekerd en zelfstandig. Maar die plakboeken, daar werd niet meer in gekeken. Zo belandden ze bij Oud Lisse, dus dankzij Wilmy ontstond er weer een verhaal over een stukje Lisser geschiedenis voor het VOL-Nieuwsblad.