Bloembollenkeuringsdienst 100 jaar
Sporen van vroeger (LisserNieuws)
9 januari 2024
door Nico Groen
De Bloembollenkeuringsdienst (BKD) vierde in 2023 zijn 100-jarig bestaan, een eeuw eerder werden de eerste bindende veldkeuringen voor narcissen uitgevoerd. Een aantal kwekers in Sassenheim komt de eer toe met veldkeuringen te zijn gestart. In de loop van de tijd groeide de BKD uit tot een groot instituut met veel kennis en kunde op gebied van het keuren van bloembollen. Het ontwikkelen van nieuwe toetsen en verdergaande digitalisering blijven uitdagingen.
Het was natuurlijk niet zonder reden dat de narcissenkwekers in Sassenheim hiermee begonnen. De narcissen hadden veel last van aantasting door aaltjes en door de narcisvlieg. In Amerika ontstond hierover steeds meer gemor en zelfs de dreiging om de grenzen voor Nederlandse bollen te sluiten. De dreiging vanuit Amerika was voor hen aanleiding om een veldinspectie te organiseren, natuurlijk met het doel om hiermee een importverbod af te wenden. De Sassenheimse Narcissen Vereniging sloot zich aan bij de Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur, (later KAVB), zodat ook kwekers buiten Sassenheim konden meedoen. Begin 1923 kwamen er 8 controleurs en 2 hoofdcontroleurs voor het keuringswerk. De deelnemende narcissenkwekers moesten de personeelskosten zelf opbrengen. Deed je mee met de bindende keuring dan betaalde je daar 3 cent per roe voor. Directeur van de keuringsdienst was de heer Van der Laan uit Voorhout, die de keuringsdienst vanuit zijn woonhuis organiseerde. Daar kregen de controleurs instructies: geen gewichtigdoenerij, een gemoedelijke strengheid, zonder vrijwillige medewerking bereik je niks. Een paar jaar later sloten hyacintenkwekers zich aan, omdat bij dit gewas veel problemen met geelziek waren.
Wettelijke basis in 1937
Hoewel de keuringsdienst succesvol was ontbrak een wettelijke basis. Daarom bleken er altijd lieden te zijn die geen controleurs wilden toelaten en handelaars die aangetaste bollen verhandelden, wat het imago van Nederland als bollenland geen goed deed. Dat vroeg om wettelijke maatregelen. In 1937 kwam er een Bloembollenziektewet. In hetzelfde jaar kwamen er ook veldkeuringen voor iris en gladiool. De dienst was in 1935 verplaatst naar het Krelagehuis bij de KAVB aan de Leidsevaart in Haarlem. Na de oorlog kwamen er steeds meer kwekersverenigingen die zich voegden bij keuringsdiensten: eerst De Tulp, daarna de Dahlia-verenigingen, De Lelie en als laatste in 1956 Het Bijgoed. Met de aanstelling in 1962 van ir. H. van Os werd een vernieuwende stap gezet. De controleurs werden theoretisch bijgespijkerd door scholing. De keuring op virus en andere organismen door toetsen in allerlei gewassen werd heel belangrijk.
Nieuw gebouw
In 1982 werd het nieuwe gebouw aan de Zwartelaan officieel geopend en in 2020 uitgebreid met een laboratorium. In 2023 vierde de BKD haar 100-jarig bestaan. In die 100 jaar veranderde de keuringsdienst van een organisatie van het bollenvak naar een organisatie voor het bollenvak. De BKD is een bloeiend bedrijf dat steeds zal innoveren en zich zal aanpassen aan de veranderende tijd en dienend is aan onze nationale trots: de bloeiende bollen.
Foto: Het gebouw van de BKD aan de Zwartelaan, nog voor het bijbouwen van het laboratorium in 2020.
Foto: Nico Groen
Cultuur-Historische Vereniging “Oud Lisse”
