BOERDERIJ ZWANENDRIFT HEEFT EEN LANGE GESCHIEDENIS

Sporen van vroeger (Lisser Nieuws)                                               2 december 2014

door Nico Groen

Boerderij Zwanendrift is een gemeentelijk monument. De veeboerderij met het zomerhuis heeft al een zeer oude historie. Het met Oegstgeester pannen gedekte voorhuis dateert van 1862. Delen van de stal en het zomerhuis zijn veel ouder. Er is ook een hele oude kaaskelder onder het voorhuis. Op een kaart uit 1615 door Florisz Bathasar getekend, staat op deze plaats al een groot huis/boerderij.
De grote oude vijver vóór de boerderij werd in de vijftiger jaren van de vorige eeuw bij de aanleg van de Laan van Rijckevorsel gedempt. De weg gaat precies over de plek waar vroeger de vijver lag. Deze vijver werd vroeger gebruikt om zwanen te houden. Een van de vleugels werden bij de jonge vogels gekortwiekt, zodat zij niet weg konden vliegen. Het adellijk recht op zwanendrift in de middeleeuwen kreeg men niet zo maar. Daar moest voor worden betaald aan de ambachtsheer . De boer kweekte zwanen, die later voor het vlees werden verkocht. Ook de eieren werden verkocht. Het was natuurlijk ook een fraai gezicht. Zwanendrift had vroeger twee betekenissen. De eerste is het recht om zwanen te houden. Daarvóór was de betekenis ‘een groep drijvende zwanen’ (vergelijk op drift raken). Hieraan dankt de boerderij en zijn voorgangers de naam, hoewel dit niet door schriftelijke bronnen wordt bevestigd.
Het adres is nu Laan van Rijckevorsel 16. Vóór de aanleg van deze weg was het een adres Heereweg 3, later Heereweg 309. Er was een lange pad vanaf de Heereweg naar de boerderij. Dit pad is nu nog goed te herkennen. Dit wordt nu de Marconilaan genoemd. Uit oude landkaarten zou je op kunnen maken, dat het pad doorliep naar de Achterweg over de Vuursteeglaan.
Even ten noorden van Zwanendrift stond nog een boerderij. Deze boerderij heette Den Burg, gebouwd vóór 1592 en rond 1650 afgebroken. Als de kaart uit 1615 boven op een moderne kaart wordt gelegd, dan blijkt, dat boerderij Den Burg in de achtertuin lag van huize Rozemarijn, Laan van Rijckevorsel 17, vlak bij de Zwanendreef. De huidige Zwanendreef was het toegangspad naar deze boerderij.
In 1853 wordt de boerderij Zwanendrift gekocht door Petrus Verdegaal, die in 1809 geboren was. Hij was boer op boerderij Poeleway, net binnen de Lisserpoelpolder, waar nu ongeveer de Pauluskerk staat. Zijn zoon Willem werd boer op Zwanendrift. Deze familie is er al die tijd blijven boeren.

In 1937 gaat de boerderij over naar neef Wilhelmus Johannes Schrama.
De bewoners van Zwanendrift vanaf de negentiende eeuw worden weergegeven in een artikel in het laatste Nieuwsblad van de Vereniging Oud Lisse.
De boerderij is onlangs verkocht en mag van de gemeentelijke monumentencommissie verbouwd worden. De architect D. van Egmond heeft zijn plannen in een overtuigende presentatie uiteengezet. De monumentencommissie wil ‘de voortgang op detailniveau’ nog wel goed in de gaten houden. Hopelijk blijven er veel historische elementen binnen en buiten bewaard bij de restauratie, evenals de karakteristieke monumentale kastanjes aan de voorkant en de lindes aan de zijkanten.