Bosje bij boerderij Langeveld moet blijven
Sporen van vroeger (LisserNieuws)
1 maart 2022
door Nico Groen
De plannen voor bebouwing van de wijk Geestwater lijken nu toch vastere vormen aan te nemen. In een Sporen van Vroeger van 15 februari werd aandacht gevraagd voor het slotenpatroon. In dat gebied ligt ook het bosje bij boerderij Langeveld. Dit bosje is van cultuurhistorisch belang
Het bosje licht precies in het verlengde van de Staalsloot, die aan de westkant van de Heereweg richting boerderij Wassergeest loopt. Omdat er rondom het bosje bij boerderij Langeveld geen slootjes zijn en omdat er alleen maar essen staan, werd jarenlang gedacht dat het bosje bij Langeveld een geriefhoutbosje was dat ook wel hakhoutbosje werd genoemd. Van zo’n bosje werd om de 8 jaar een gedeelte gekapt. Maar dat is al jarenlang niet meer gebeurd. Daarom zijn de uitlopers nu erg groot geworden. Het zijn hele bomen geworden.
Toch een pestbosje
Het bosje is nu vierkant van vorm. Op luchtfoto’s uit 1925 en 1945 is duidelijk te zien dat het bosje er toen heel anders uitzag dan tegenwoordig Het was veel groter en min of meer driehoekig van vorm. Ook is te zien, dat er slootjes omheen liggen. Op de kaart van LisseTijdReis uit 1830 is het slotenpatoon om het bosje ook goed te zien. Het heeft op die kaart dezelfde vorm als de luchtfoto’s. In 1830 bestond het bosje dus blijkbaar al. Op dit moment is op actuele hoogtekaarten nog de vorm van deze slootjes te zien door de diepere ligging dan de omgeving. Deze slootjes zijn dus droog gevallen of niet helemaal volgestort.
Uit de luchtfoto uit 1945 is op te maken dat bijna het hele bosje is gekapt. Er was in de hongerwinter veel behoefte aan brandhout. Mogelijk is daarom het bosje toen gekapt. Rechts onderin zijn jonge pas geplante bomen te zien. Dat zullen de essen zijn, die er nu nog staan.
Omdat er slootjes om het bosje te zien zijn kan worden geconcludeerd, dat op moment van het maken van de luchtfoto’s het bosje een pestbosje was. Dat was er in 1830 al. Later, na de oorlog is dit veranderd in een veel kleiner geriefhoutbosje, dat er nu verwaarloosd bijstaat. Het overig deel is weiland geworden en de slootjes zijn gedempt of drooggevallen.
Pestbosje moet behouden blijven
Volgens de beschrijving van de plannen voor de wijk Geestwater is het de bedoeling dat er ook ‘wilde natuur’ komt. Wat is er meer ‘wilde natuur‘ dan een pestbosje? Doordat er vroeger geen koeien konden komen en het gras niet werd gemaaid, kwamen daar op de duur wilde planten, struiken en bomen op. De VOL pleit er voor dat de oorspronkelijk sloten rondom het bosje weer worden hersteld en dat er naast de bestaande essen, bomen en struiken worden geplant, zoals die van nature in lage, natte kleigrond voorkomen, zoals elzen, berken, populieren en wilgen.
Het pestbosje moet daarom volgens de Cultuur-Historische Vereniging “Oud Lisse” bij de nieuwbouw in de wijk Geestwater behouden blijven en hersteld in de oorspronkelijk grootte met de bijbehorende slootjes. Het is van groot cultuurhistorisch belang. Dit wordt ook zo verwoord in de Cultuurhistorische Waardenkaart van de gemeente Lisse.

Een detail van een luchtopname van de RAF in 1945. Rechtsonder het huidige bosje. De rest is gekapt.