Brandweer 200 jaar

Sporen van vroeger  (LisserNieuws)

door Nico Groen

  23 januari 2024

 In 2023 werd met veel activiteiten gevierd dat het brandweerkorps 200 jaar bestond. Voor die tijd was er natuurlijk ook al van een brandweer sprake, maar in 1823 werd door het gemeentebestuur van Lisse een officieel reglement over de brandweer aangenomen. In dat jaar werd ook een brandspuithuis ten noordwesten van de toren van de Grote Kerk gebouwd.

  In 1823 werd in Lisse ‘Het reglement, houdende bepalingen ter voorkoming en blussing van brand en hetgeen na een gebluste brand dient te worden verricht’ door het gemeentebestuur aangenomen. In dat reglement van maar liefst 43 artikelen wordt duidelijk dat preventie en controle een belangrijke plaats innemen, met name voor schoorstenen en het onderhoud hiervan. In art. 22 staat dat het blussen een serieuze zaak is en dat er geen pretje van mag worden gemaakt. Uit art. 23 kan worden opgemaakt dat de slangen met grote zorg moeten worden behandeld. In art. 35 blijkt dat de toren van de Grote Kerk een belangrijke rol speelt voor de slangen. Deze moeten rechtop en droog in de toren worden opgehangen om schade te voorkomen. De toren stond vlak bij het brandspuithuisje aan de Achterweg. In art. 14 en 16 wordt aangegeven waaruit het brandweerkorps moet bestaan.

Het gemeentebestuur benoemt 2 brandmeesters en 2 assistenten. Verder moet het korps bestaan uit 24 slangengeleiders, 32 pompers, 16 waterscheppers, 2 zakbewaarders, 6 toortsdragers en 6 zeiltrekkers. De zeiltrekkers moeten zeilen over de daken van de nabijgelegen gebouwen trekken om overslaand vuur zoveel mogelijk te voorkomen.

Het reglement en alle gemeenteraadsnotulen over de brandweer en van de brandweerleiding zelf staan in het ‘Jubileumboek 175 jaar Brandweer Lisse’ uit 1998. Daarin staan ook per brand alle verslagen vermeld. Dit boek is in te zien bij de VOL tijdens de inloop op dinsdagmorgen en eventueel te leen.

Molenmaker Van der Zaal

Cornelis van der Zaal werd in 1823 opnieuw benoemd tot een van de brandmeesters. Hij hield een dagboek bij dat door Bert Kölker bewerkt is tot het boek ‘Kroniek van de Lisser timmerman en molenmaker Cornelis van der Zaal 1762 – 1839’. Dit boek is ook in te zien tijdens de inloop op dinsdagmorgen. Ook is het te koop. In dat boek staan veel gegevens over branden, vaak bij molens, bijvoorbeeld door blikseminslag. Cornelis van der Zaal was sinds 1819 brandmeester. Na zijn dood gaat deze functie over van vader op zoon tot 1909.

Gebouwen

In 1958 kon een echte brandweergarage in gebruik worden genomen. Daar was al lang behoefte aan. Na de brandspuitenhuisjes bij de toren, later bij het regthuis aan ’t Vierkant, bij het gemeentehuis, bij het Lisser autobedrijf (LAB), bij de Engelenbrug en bij Openbare Werken aan de Grachtweg, krijgt de brandweer een onderkomen aan de Grevelingstraat. Ook dat is na verloop van tijd weer te klein en verouderd. Sinds 1994 zit de brandweer aan de Oranjelaan. De missie van vrijwillige brandweerlieden is en was: minder branden, minder slachtoffers, minder schade. Hulde voor 200 jaar inzet!