Gemeentelijk monument: Achterweg 4 ‘Johanna’

Sporen van vroeger   (LisserNieuws)                                                

25 oktober 2022

door Nico Groen 

Gemeente Lisse heeft maar liefst 92 gebouwen die op de gemeentelijke monumentenlijst staan, waarvan villa ‘Johanna’ er een is. Deze villa werd gebouwd in 1913. Het pand heeft typische bouwelementen uit de tijd waarin de villa is gebouwd, zoals een daklijst met gootklossen en een roedeverdeling in de bovenlichten. Dit werd de nieuw historiserende stijl genoemd. Het is een conservatieve stijl, die teruggrijpt op de bouwstijl van eind 18^e eeuw.

De villa is  gebouwd in opdracht van Gerardus Cornelius Vreeburg. Hij was gehuwd met Johanna Gertruida Melman. De villa is dus naar zijn vrouw vernoemd.  Het is een vrijstaande villa op een nagenoeg rechthoekige plattegrond met een uitbouw aan de voorzijde. Het huis heeft twee bouwlagen onder een zogenaamd schilddak met een dwars opstaand dak aan de linkerkant. Op het dak staan drie decoratieve pironnen. De gevels zijn opgemetseld met roodbruine bakstenen met siermetselwerk van geglazuurde baksteen, o.a. als afsluiting aan de bovenkant van de ramen. Alle vensters hebben houten kozijnen en bovenlichten met een roedeverdeling die zijn voorzien van geel geprofileerd glas.

De voorgevel bestaat uit twee delen, waarvan het rechter deel met het portiek in lichte mate naar achteren verspringt. Het linker deel heeft een topgevel en op de begane grond een erkervormige uitbouw met daarboven een balkon. In de erker zijn drie vensters. Het brede middelste raam wordt van boven afgesloten door een geprofileerde rollaag met daarboven een tableau met de tekst ‘Johanna’. Direct boven het tableau is een sierlijk gemetseld balkonhek van geprofileerde en geglazuurde baksteen.

Op de verdieping is een venster met dubbel openslaande deuren en zijlichten,. De deuren geven toegang tot het balkon. Het venster wordt afgesloten met een licht gebogen spiegelvormige hanenkam. Boven in de topgevel bevindt zich eveneens een vensteropening. Dat is niet een origineel kozijn. Deze opening wordt met een halfsteens boog afgesloten.

Portiek met zuiltjes.

In het rechter deel bevindt zich het verhoogde portiek. Deze ingangspartij wordt aan de bovenkant afgesloten door een eensteens boog in geglazuurde baksteen met daarop een platte laag. Het portiek is geaccentueerd met een rood natuurstenen sierelement met zuiltjes in de zg Jugendstil. De voordeur is geprofileerd met twee ramen met daarvoor twee smeedijzeren hekwerken. Hierboven is op de eerste verdieping een vensteropening die afgesloten wordt met een eensteens ontlastingsboog met een terugliggend boogveld, ook uitgevoerd in geglazuurde baksteen. De hele gevel wordt met overstekende houten daklijsten met gootklossen afgesloten.

De tuin aan de achterkant loopt steil naar beneden. Het huis zelf staat op de strandwal van de Achterweg, die hier veel hoger is dan de achterliggende strandvlakte, waar de weilanden van de gebroeders Vreeburg lagen.

Aan de voorkant zijn 2 waardevolle linden te zien en rechtsachter in de tuin is nog een waardevolle linde. Deze kunnen bij de bouw van de villa zijn geplant.