Gemeentelijk monument: Villa BAKA op Heereweg 33
Sporen van vroeger (LisserNieuws)
18 januari 2022
door Nico Groen
Er zijn plannen om op het terrein op de hoek van de Oranjelaan en de Heereweg nieuwe woningen te bouwen. Het terrein en de gebouwen zijn in bezit van LinkerLisse Beheer BV.
Een van de gebouwen betreft Heereweg 33, bollenvilla BAKA. Dit is een gemeentelijk monument. Vóór het gemeentelijk monument staan twee waardevolle bomen, voorheen monumentale bomen genoemd. Het betreft een rode beuk en een watercipres.
Een van de VOL-doelstellingen, naast alle andere activiteiten, is om het behoud van dit soort gebouwen en bomen te bevorderen. De Cultuur-Historische ‘Vereniging Oud Lisse” gaat er dan ook vanuit dat dit gemeentelijk monument en de bomen behouden zullen blijven.
Gebouwd in 1904 voor Dirk Nieuwenhuis
De villa heeft aan de zijkanten één bouwlaag onder een mansardedak. Bij een mansardedak is het onderste gedeelte van het schuine dak steiler dan het bovenste gedeelte. De voorgevel heeft 2 bouwlagen. Deze is symmetrisch van vorm met beneden de entree-portiek in het midden en aan beide kanten 2 ramen. Boven de entree is een samengesteld raam te zien met aan beide kanten nog een raam. Alle schuifvensters zijn van boven licht gebogen en met glas-in-lood in de bovenlichten. Het middengedeelte is wit gepleisterd, evenals beide pilasters aan de buitenkanten van de voorgevel. Aan de onderkant van het pand zit een gepleisterde plint om optrekkend vocht te voorkomen. De erfafscheiding met de openbare weg bestaat uit een oud, gemetseld, stenen muurtje, afgedekt met een zogenaamde ezelsrug. De oude rode beuk is helemaal met dit muurtje vergroeid.
Het noordelijke deel van de bollenschuur Welbedrogen is in 1905 eigendom van ‘NV Bloembollenkwekerij en Handel Gebroeders Nieuwenhuis’: Jan en Dirk junior. Het zuidelijke deel met villa BAKA is eigendom van “oude” Dirk Nieuwenhuis. Maar die heeft niet in de villa gewoond, omdat die sinds 1901 woonde op de villa BUITENLUST. Deze villa in het noorden van Lisse op Heereweg 7 was toen voor hem gebouwd. Zijn zoon Dirk woonde op BAKA. BUITENLUST en BAKA zijn vrijwel identiek. BUITENLUST schijnt 60 cm smaller te zijn en is ook een gemeentelijk monument.
De naam BAKA is een raadsel
Jarenlang werd door de familie aangenomen dat deze naamgeving een herinnering was aan het overlijden van de 17 jarige dochter Rika in 1918. Men dacht dat BAKA afkomstig was van het Bijbelse BACHA, wat tranendal betekent. Het verband tussen de naam BAKA en dit overlijden bleek echter onjuist, want er dook een kaart op die in 1914 was verstuurd. Het adres luidde ‘Lisse, Baka’ zonder verdere aanduiding. ‘Lisse, Baka’ was blijkbaar algemeen bekend om de kaart correct te bezorgen. De kaart werd door Rika aan haar broer verstuurd. De naam BAKA was dus in 1914 al lang ingeburgerd. Waarschijnlijk stond de naam bij de bouw in 1904 al op de villa. De vraag waarom de naam BAKA is gekozen, is nog steeds in raadselen gehuld. Mogelijk toch tranendal of een samentrekking van de eerste twee letter van 2 namen?