Historisch overzicht van de ELKA

Sporen van vroeger  (LisserNieuws)                                                   

30 juni 2020

door Nico Groen

De sterk verwaarloosde gebouwen van de ELKA zijn inmiddels na 14 jaar leegstand gesloopt. Zij gaan  plaatsmaken voor nieuw te bouwen woningen. De geschiedenis van de ELKA gaat bijna 100 jaar terug. In 1925 richtte Lisser H.P. Zwetsloot de Lissesche Kistenfabriek N.V. op. Dit werd afgekort tot LK en als ELKA geschreven.

 

De droom van Zwetsloot was al een aantal jaren het op poten zetten van een eigen kistenfabriek in Lisse. In 1925 was het zover. Daarvoor werden de exportkisten voor bloembollen vooral buiten de Bollenstreek gemaakt. De ELKA ontwikkelde zich zeer voorspoedig. Naast de exportkist werd de gaasbak het belangrijkste product.

 

Grevelingstraat heette eerst Grachtweg

In 1950 werd de Gevelingstraat tientallen meters naar het noorden verlegd in verband met de aanleg van de nieuwe brug over de Gracht (nu viaduct over de Ruyshornlaan), die  de Laan van Rijckevorsel verbond met de Gladiolenstraat. Daardoor werd het mogelijk vóór de gebouwen uit 1925 nieuwe loodsen te bouwen voor uitbreiding van de productie. De Grevelingstraat kreeg echter zijn naam pas na verlegging van de weg. Daarvoor heette het hier Grachtweg. Die liep toen vanaf de Heereweg tot in de buurt van de Ringvaart.

Met het gebruik van zeer brandbaar hout is het niet verwonderlijk dat het bedrijf minstens 2 keer door brand werd geteisterd. Een keer in 1973 en nogmaals in 1989.

De bollenexportkisten van hout werden op een gegeven moment grotendeels vervangen door kartonnen dozen. In de jaren negentig werd ook de productie van gaasbakken op een laag pitje gezet. Door de introductie van de plastic veilingkratjes en plastic bakken in de vorm van een gaasbak was er veel minder vraag. Ook de opmars van zogenaamde kuubkisten verminderde de vraag naar houten gaasbakken enorm. Vanwege de verminderde vraag werd eind jaren tachtig de ELKA overgenomen door kistenfabriek M. Bakker en Zonen BV uit Sassenheim. De productie van Bakker werd  in 1992 van de Industriekade in Sassenheim overgebracht naar de Gevelingstraat. Er bleven toen 2 locaties van Bakker over: een in Sassenheim aan de Rijksstraatweg en de ELKA.

Sluiting in 2006

In 2006 werd tot sluiting van de vestiging ELKA aan de Grevelingstraat en van de gebouwen in Sassenheim besloten. De aanleiding waren de plannen van de gemeente Lisse om het industriegebied langs de Greveling te veranderen in een woongebied. Door bemiddeling van de gemeente Lisse verhuisden de beide locaties  naar de gebouwen van P. Bakker Bloembollen aan de Akervoorderlaan. Daarna stonden de gebouwen aan de Grevelingstraat dus jarenlang leeg en enorm te verpauperen.

Van de naam ELKA Kistenfabriek resten nog de brug met de naam ELKA in de Ruishornlaan aan de overkant van het water en de nieuwe straatnaam Kistenmakerskade.