Berichten

Nieuw leven in het “Hofje van Six”

Aan het Hofje van Six wordt groot onderhoud gepleegd.

Nieuwsflitsen

Nieuwsblad Jaargang 16 nummer 3, zomer 2017.

 

Het Hofje van Six aan de Kanaalstraat wordt nieuw leven ingeblazen. Dolf van der Beek, voorzitter van de Diaconie van de Hervormde Gemeente Lisse zegt daarover in kerkblad De Drieklank dat het gaat om groot onderhoud van de hofjeswoningen. Al sinds 2000 is de diaconie bezig met plannen voor het Hofje. In 2010 verleende de gemeente een sloopvergunning, waarmee de gemeentelijke monumentenstatus verviel. In 2012 werd het Hofjete koop gezet. Het hoogste bod van een projectontwikkelaar lag rond de Idyllisch doorkijkje Hofje van Six  550.000 euro. De economische crisis gooide roet in het eten. Daardoor stond het bouwen en ontwikkelen een aantal jaren stil. Eind 2015 kwamen gesprekken met de projectontwikkelaar Dol op gang, met als uitkomst dat de diaconie twee appartementen met een oppervlakte van 75 m2 kon kopen en uiteindelijk op het project een ton zou toeleggen. Daarop werd besloten de grond niet te verkopen, maar te onderzoeken of de woningen weer verhuurd kunnen worden. In 2016 lag er een plan voor groot onderhoud klaar, met als uitgangspunt dat het karakter van de buitenschil grotendeels behouden blijft en de binnenzijde van de huizen wordt aangepast aan het hedendaagse wooncomfort. Verder is een tuinteam opgericht voor het inrichten van de tuin in een stijl die bij het Hofje past. Het groot onderhoud van de woningen, herbouw van de bergingen en het aanbrengen van erfafscheidingen plus wat andere kosten worden geraamd op 440.000 euro. De verkoop van de aan het Hofje gelegen woning op de Kanaalstraat 34 zal naar raming 180.000 euro opbrengen zodat al met al er voor de diaconie een investeringsbedrag van 260.000 euro rest. De investering voor 2017 bedraagt 217.000 euro, waarmee men op weg gaat naar een goed gerenoveerd stukje oud Lisse in het centrum van het dorp dat het alleszins waard is om behouden te blijven.

Hofje van Six - mei 2018

De voorkant van het Hofje van Six

Hofje van Six blijft toch bestaan!

Hofje van Six blijft toch bestaan!

NIEUWSFLITSEN

Nieuwsblad Jaargang 15 nummer 3, juli 2016

De woning van Mien Dol (Kanaalstraat 34), die nog de enige bewoonster is van een van de 5 resterende hofjeswoningen van het Hofje van Six, wordt door de Diaconie van de Hervormde Kerk verkocht aan het bouwbedrijf Dol van haar neef, zoon van Cor Dol, om het opknappen van de hofjeswoningen mogelijk te maken.
Mien Dol (82), al jaren fervent lid van de Vereniging Oud Lisse heeft de afgelopen jaren met de vereniging gestreden om de sloop van het hofje tegen te houden, en heeft nu eindelijk van de diaconie van de Hervormde Kerk de door haar zo lang gewenste garantie gekregen dat ze in haar huis mag blijven wonen.
Er is in de afgelopen jaren heel wat te doen geweest over het Hofje van Six, genoemd naar de in 1741 door Jonkheer Pieter Six aan de diaconie geschonken fundatie voor de armen.
De panden van het “Hofje van Six”, inclusief het oorspronkelijk bij het hofje behorende sigarenmagazijn “Juliaantje” (Kanaalstraat 44), waren al in 2001 aangewezen als gemeentelijk monument. Tegen dit besluit heeft de diaconie zich toen niet verweerd en ook geen beroep ingediend.

Situatie in 2007. Het sigarenmagazijn Juliana is inmiddels gesloopt, wat natuurlijk een verlies is voor het samenhangende straatbeeld. Toch krijgt het geheel in die tijd bij de beoordeling voor de monumentenstatus nog de kwalificatie: Cultuurhistorisch waardevol als zeldzaam voorbeeld van een hofje van liefdadigheid, historisch vanwege het belang voor de Lissese geschiedenis. Maar dan komt toch de dreiging van sloop. Gelukkig is men bijtijds tot inzicht gekomen.

Wel heeft de eigenaar van Kanaalstraat 44 zich toen verweerd waarop de rechtbank in 2003 uitsprak dat de monumenten aanwijzingsprocedure door de gemeente niet correct was uitgevoerd, waardoor het pand op verzoek van de projectontwikkelaar in 2006 gesloopt werd en door een hoog pand (winkel met een appartement erboven) werd vervangen.
De sloop van de resterende woningen van het hofje om de nieuwbouwplannen van de diaconie te realiseren dreigde toen ook. De Vereniging Oud Lisse protesteerde en Mien Dol verzamelde 500 protest handtekeningen! Maar de rechter bepaalde in 2010 dat het hofje door de bouw van het hoge pand er naast, niet meer monumentwaardig is en gesloopt mocht worden. De gemeente Lisse moest toen alsnog een sloopvergunning voor de hofjeswoningen afgeven aan de diaconie.
De onderhandelingen van de diaconie met de gegadigden voor het hofje met de sloopvergunning verliepen echter moeizaam doordat door de economische crisis de een na de andere projectontwikkelaar afhaakte.
Omdat de biedingen steeds lager werden hakte de diaconie de knoop door om de bestaande hofjes woningen met het verkoopbedrag van Mien Dols pand grondig op te knappen omdat er genoeg belangstelling is voor de 4 hofjeswoningen. Mien Dol kan haar geluk niet op: “Ik ben de gelukkigste vrouw van Lisse” . Ook al zou ze na haar aanhoudende strijd tegen de sloop van het hofje niet meer in haar pand mogen wonen, dan nog is ze voor Lisse heel blij dat het karakteristieke Hofje van Six nu blijft behouden. Daar heeft ze jaren voor geknokt.

Hoorzitting over de illegale sloop van de monumentale Bollenschuur op Grotenhof en de definitieve sloop van het Hofje van Six

In een hoorzitting met vertegenwoordigers van de Bond Heemschut, CHG Duin- en Bollenstreek, Monumentencommissie, Gemeente Lisse en de VOL heeft de gemeente toegegeven fouten te hebben gemaakt m.b.t. communicatie en goedgekeurde bouwtechnische tekeningen op de plek van de monumentale schuur van Grotenhof. Dit moet in de toekomst procedureel worden voorkomen.

Nieuwsflits

NIEUWSBLAD Jaargang 10 nummer 2, april 2011

Op 31 januari 2011 heeft de Vereniging Oud Lisse (samen met vertegenwoordigers van de Bond Heemschut en het CHG) een goed integraal gesprek gehad (hoorzitting) met de Gemeente Lisse (3 ambtenaren, waaronder secr. Monumenten commissie en Wethouder Adri de Roon) over de vele vragen die er nog leefden over:

  1. de aangevoerde argumenten om niet strafrechtelijk op te treden tegen de illegale sloop van de monumentale bollenschuur op Grotenhof.
  2. de door de Gemeente gevoerde procedure en de rechterlijke uitspraak dat het Hofje van Six nu gesloopt mag worden, omdat het niet meer monumentwaardig is.

De Gemeente Lisse heeft getracht onze vragen zo goed mogelijk te beantwoorden:

Ad 1) De Gemeente Lisse gaf toe dat de gemeente ook fouten had gemaakt m.b.t. communicatie en goedgekeurde bouwtechnische tekeningen op de plek van de monumentale bollenschuur van Grotenhof, die sloop van dit monument impliceerden! Die hadden zo nooit uitgeven mogen worden naar de eigenaar!

De Gemeente Lisse is nu serieus bezig met het procedureel vaststellen hoe strafrechtelijk kan worden opgetreden in de toekomst want de manier waarop dit gegaan is verdient geen schoonheidsprijs vond ook de gemeente.

Ook zal er in het nu vastgestelde postzegelbestemmingsplan ook een degelijk archeologisch onderzoek gaan plaats vinden!

Ad 2) In de rechtelijke uitspraak (13 okt. 2010) werd aangegeven dat het Hofje niet meer monumentwaardig zou zijn o.a. door de pal ernaast gelegen nieuwbouw en door de zeer slechte staat van onderhoud van het Hofje.  Naast kritiek op de argumenten die de rechtbank aanvoerde, namelijk dat de rechter veel te weinig het lokale belang van monumenten mee gewogen heeft, had ook het feit dat men het Hofje bewust heeft laten verpauperen meegenomen moeten worden. In de hoorzitting gaven wij ook aan dat de staat van deze 5 panden zo slecht is, omdat er jarenlang bewust geen onderhoud meer gedaan is door de diaconie.

Daar is inderdaad recentelijk jurisprudentie over geweest (uitspraak rechter december 2010) meldde José Feijen, secretaris van de MON cie, waar de eigenaar van een monument door opzettelijk achterstallig onderhoud nu gedwongen werd het pand te onderhouden!.

Op grond hiervan zou tegen de uitspraak van de rechter best beroep kunnen worden uitgebracht, maar helaas is deze uitspraak van december 2010 te laat voor deze op 13 oktober 2010 afgehandelde procedure!

Ook vonden wij dat de Gemeente eerst officieel de monumentenstatus had moeten afnemen van het Hofje na de uitspraak van de rechter, zodat zowel de Ver. Oud Lisse alsook de Bond Heemschut bezwaar hadden kunnen aantekenen. Daar was de gemeente het helaas niet mee eens. Een sloopvergunning mag wettelijk ook voor een monument worden afgegeven. Kortom met deze rechterlijke uitspraak waartegen geen beroep door ons kon worden ingebracht, is het einde van het Hofje nu in zicht!

Uitspraak sloop Hofje van Six

De rechter heeft bepaald dat het Hofje van Six niet meer monumentaal is, vanwege de nieuwbouw van sigarenmagazijn Juliaantje, Kanaalstraat 44.

Nieuwsflits

NIEUWSBLAD Jaargang 10 nummer 1, januari 2011

Sloop van het Hofje van Six betekent een ernstige aantasting van de identiteit van Lisse!

Kanaalstraat 44 (links) naast Kanaalstraat 34 (rechts) met daartussenin de poort naar het Hofje van Six (Foto: HS)

Vereniging Oud Lisse is zeer teleurgesteld over de uitspraak van de rechter van 13 oktober 2010 dat het hofje niet meer monumentwaardig is en gesloopt mag worden. Gezien deze voor de diaconie van de Hervormde kerk positieve uitspraak tegen de door de gemeente Lisse afgewezen sloopvergunning, zal dit voor Lisse zo karakteristieke “Hofje van Six” (genoemd naar de in 1741 door Jonkheer Pieter Six aan de diaconie geschonken fundatie voor de armen) nu binnen afzienbare tijd helaas worden gesloopt. De panden van het “Hofje van Six”, inclusief het oorspronkelijk bij het hofje behorende sigarenmagazijn Juliaantje (Kanaalstraat 44), waren al in 2001 aangewezen als gemeentelijk monument. Tegen dit besluit heeft de diaconie zich toen niet verweerd en ook geen beroep ingediend. Wel heeft de eigenaar van Kanaalstraat 44 zich verweerd waarop de rechtbank in 2003 uitsprak dat de monumenten aanwijzingsprocedure door de gemeente niet correct was uitgevoerd. Helaas is de gemeente niet met een nieuwe aanwijzingsprocedure gestart maar heeft het pand op 19 december 2003 van de monumentenlijst gehaald!

Echter de rechter had niet gezegd dat het pand niet monumentwaardig was, maar constateerde alleen dat de aanwijzingsprocedure niet correct was verlopen. Deze cruciale fout, door het toenmalige college gemaakt, heeft het dorpsaanzicht veel schade berokkend en blijkt nu onherstelbaar te zijn!

Tegen de in 2006 aangevraagde sloopvergunning van “Juliaantje” heeft de Ver. Oud Lisse zich hevig verzet door het indienen van een verzoek om aanwijzing tot gemeentelijk monument en het indienen van een voorlopige voorziening tegen de sloop van Kanaalstraat 44. Echter gezien de dreigende financiële claims van de projectontwikkelaar Meijer ging het college en ook de raad in 2006 toch akkoord met de sloop van Kanaalstraat 44.

Toen het sigarenmagazijn “Juliaantje” uiteindelijk gesloopt werd, diende de diaconie in 2006 ook een sloopvergunning in voor het hofje, omdat door de sloop van Kanaalstraat 44 de monumentwaardigheid van het hofje ernstig was aangetast. Dit verzoek werd toen door het college afgewezen maar de diaconie procedeerde door om hun moverende redenen. Uiteindelijk blijkt de rechter het nu toch met de diaconie eens te zijn, dat door het slopen van sigarenmagazijn “Juliaantje” en de nieuwbouw op deze plek (Kanaalstraat 44) de monumentwaardigheid van het hofje zo ernstig is aangetast, dat het hofje nu niet meer monumentwaardig is. De rechter gaf ook duidelijk aan dat de gemeente zelf hieraan mede schuldig was omdat ze de aanwijzingsprocedure tot gemeentelijk monument in 2006 van Kanaalstraat 44 heeft gestaakt en sloop en nieuwbouw daar heeft toegestaan.

Conclusie: Een onverkwikkelijke procedure waarin door de Gemeente Lisse ernstige fouten zijn gemaakt! Door de dreigende sloop van het Hofje van Six zal de identiteit en de historische aanblik van ons dorp onherstelbaar worden aangetast!

Winkel Juliana op Kanaalstraat 44 kan worden gesloopt

Op de zaterdag nadat het besluit  van de voorzieningrechter van kracht was geworden is om 7.00 uur het pand deels gesloopt. De VOL heeft het bezwaarschrift ingetrokken.

NIEUWSBLAD Jaargang 6 nummer 1, januari 2007

Nieuwsflitsen

Uw vereniging en de voorzieningenrechter

Onmiddellijk nadat het college van B & W besloten had om het pand aan de Kanaalstraat 44 niet terug te plaatsen op de gemeentelijke monumentenlijst, heeft uw Vereniging daartegen een bezwaarschrift ingediend en tevens aan de rechtbank in Den Haag (met vele redenen omkleed) verzocht een voorlopige voorziening te treffen, zodat de Vereniging een procedure kon starten terwijl het pand bescherming tegen sloop zou behouden.

Ter terechtzitting voerde secretaris Hans Smulders nog aan dat het besluit van het college gebaseerd was op de angst voor een grote schadeclaim van de zijde van eigenaar F.Meijer. Maar de vraag was of die vrees terecht was, want de heer Meijer kocht het pand begin januari 2006, een tijdstip waarop al meer dan twee weken in het dorp een hernieuwde discussie gaande was over de monumentwaardigheid van het pand. ‘Nam de heer Meijer toen niet bewust het risico dat het pand zou worden teruggeplaatst op de monumentenlijst?’ zo vroeg Smulders de voorzieningenrechter.

Voorzieningenrechter en Kanaalstraat 44

Het verzoek van uw Vereniging aan de voorzieningenrechter in Den Haag, mr. E.R.Eggeraat, is op 12 oktober 2006 afgewezen. De rechter baseerde zich in zijn overwegingen op het feit dat het college op 4 november 2003 besloten had het pand van de gemeentelijke monumentenlijst te schrappen en dat er vervolgens aan de eigenaar een sloopvergunning is verstrekt en in een later stadium een bouwvergunning.

Aangezien er hiertegen geen bezwaren waren ingediend, zijn volgens de voorzieningenrechter zowel de sloopvergunning als de bouwvergunning rechtens onaantastbaar geworden.

De heer F.Meijer, eigenaar van zowel Kanaalstraat 44 als 46, mocht erop vertrouwen dat het onderhavige pand niet te elfder ure een beschermd monument zou worden. Het college mocht dus volgens de rechter aan de belangen van de heer Meijer een doorslaggevend gewicht toekennen en kon dus in alle redelijkheid besluiten het pand niet aan te wijzen als monument.

Bezwaarschrift en Kanaalstraat 44

Op de zaterdag nadat het besluit van de voorzieningenrechter van kracht was geworden en de bescherming van het pand tegen sloop daarmee automatisch was opgeheven, is om zeven uur ’s morgens het pand deels gesloopt. De omwonenden waren daarvan niet tevoren in kennis gesteld. Uw Vereniging heeft enkele dagen later wel het ingediende bezwaarschrift tegen het collegebesluit ingetrokken, omdat het weinig zin heeft nog te strijden voor het plaatsen op de monumentenlijst van een pand dat er niet meer is.

Kanaalstraat 44 en de zomereik.

Uw Vereniging heeft bij het college van B & W ook aandacht gevraagd voor de zomereik in de achtertuin van Kanaalstraat 44 omdat die voorkomt op de lijst van Monumentale Bomen 2005 en als gevolg daarvan bescherming geniet. Onze vraag wa’s of het colege zich ervan verzekerd had dat de boom de bouwactiviteiten ongeschonden zou doorkomen. Het college antwoordde dat zowel in de sloopvergunning als de bouwvergunning hierover het één en ander is opgenomen. Kopieën van de sloop- en bouwvergunning waren bijgevoegd.

Archeologie in Lisse

Archeologie in Lisse 1

Kort nadat er een begin was gemaakte met de sloop van Kanaalstraat 44 heeft uw Vereniging een brief geschreven aan het college van B & W met de vraag of er ter plekke wel archeologisch onderzoek verplicht was gesteld, zoals op andere bouwlocaties in het oude centrum van ons dorp. Het college antwoordde: In het bestemmingsplan Centrum 1986 is geen verplichting opgenomen ten aanzien van het uitvoeren van archeologische onderzoeken. Ook de wetgeving verplicht ons (nog) niet om een dergelijk onderzoek te eisen. (…)  Wij kunnen slechts aan de heer Meijer vragen of hij bereid is een bureau in te schakelen voor een archeologische begeleiding. Die brief is inderdaad geschreven.

Archeologie in Lisse 2

Uw Vereniging heeft hierna het college opnieuw geschreven en er op gewezen dat volgens de Monumentenwet 1988 een eigenaar/ ontwikkelaar zodra hij bij grondwerkzaamheden sporen van archeologische vondsten tegenkomt, verplicht is hiervan melding te maken aan het college van B & W. Dat college dient dan de Rijksdienst voor de Monumentenzorg in te lichten alsmede de provinciaal archeoloog. Uw vereniging verzocht het college in deze handhavend, dus actief ‘op te treden.

Archeologie in Lisse 3

In dezelfde brief wees uw Vereniging het college erop dat in 2007 het Verdrag van Malta in werking zal treden dat handelt over de archeologische monumentenzorg in Europa. Uw Vereniging verzocht het college in dit verband haast te maken met het aanpassen van het twintig jaar oude Bestemmingsplan Centrum 1986, omdat in de nabije toekomst vele gebieden in het centrum van ons dorp ‘op de schop’ gaan.

Archeologie en snoepgoed

De archeologische kroniek is een handig overzicht van archeologische onderzoeken en vondsten die worden gedaan door professionele en vrijwillige archeologen; ook deze aflevering staat weer vol snoepgoed. Voor insiders een onmisbaar document. Maar om de vele, vele miljoenen te verantwoorden die ‘de archeologie’ de B V-Nederland kost is meer nodig. Meer tentoonstellingen, artist’s impressions, films, theaterstukken, boeken, websites, romans, documentaires! Het is aan archeologisch Nederland om hun toko de komende jaren te verkopen aan het grote publiek. Te laten zien dat we in Nederland trots mogen zijn op onze oude cultuurhistorie.’

(Holland, Historisch Tijdschrift van de Historische Vereniging Holland, 38e Jaargang 2006 Special: Archeologische Kroniek)

Kanaalstraat 44 (links) naast Kanaalstraat 34 (rechts) met daartussenin de poort naar het Hofje van Six (Foto: HS)

Kanaalstraat 44 en de raad

De gemeenteraad besliste dat het pand van Kanaalstraat niet weer een gemeentelijk monument wordt.

nieuwsflitsen

NIEUWSBLAD Jaargang 5 nummer 4, oktober 2006

In de raadsvergadering van woensdag 20 september heeft het college van B & W aan de raad gevraagd wat men dacht van het collegevoorstel om het pand aan de Kanaalstraat 44 niet aan te wijzen als gemeentelijk monument. De fracties hadden dit heikele onderwerp goed voorbereid. En zo bleek dat de PvdA, het CDA en de VVD (samen 11 zetels), hoe spijtig ze het ook vonden, het collegevoorstel zouden steunen. Hun belangrijkste argument was dat een overheid betrouwbaar diende te zijn en zij vonden dat de Lissese onbetrouwbaar zou wezen als ze het pand weer als monument aanwees, waar dezelfde overheid (in een andere samenstelling) het pand in 2003 van de monumentenlijst had geschrapt. Nieuw Lisse en de SGP/Christen Unie (samen 5 zetels) wilden het pand op de monumentenlijst plaatsen en vervolgens de rechter laten beslissen over de juistheid daarvan en een eventuele schadeclaim van de eigenaar. D’66 (3 zetels) wilde het pand zonder voorwaarden op de monumentenlijst.

Kanaalstraat 44 en de claim

Het college van B & W had zich laten adviseren door het Haagse advocatenkantoor Houthoff Buruma. Dat wees er op dat de huidige eigenaren, zodra het pand wordt aangewezen als monument, met succes een schadeclaim zullen kunnen indienen. Men baseert dit oordeel op het feit dat

B & W in 2003 het pand van de monumentenlijst hebben gehaald en dat het nu opnieuw op die lijst plaatsen ‘in strijd is met het vertrouwensbeginsel terwijl de rechtmatigheid van een beleidswijziging dat beginsel in de weg kan staan.’ In andere woorden: de gemeente heeft na aanwijzing van het pand tot monument, geen poot om op te staan zodra de eigenaren een schadeclaim gaan indienen.

Kanaalstraat 44 en de VOL

U

w Vereniging Oud Lisse heeft bij verschillende gelegenheden gebruik gemaakt van het inpreekrecht en wel bij monde van voorzitter Wim Bosch. Die betoogde dat het hier niet alleen gaat om het pand Kanaalstraat 44, maar ook om het eeuwenoude Hofje van Six waarvan Kanaalstraat 44 altijd deel heeft uitgemaakt. ‘Als nieuwbouw op deze plek wordt toegestaan,’ zo zei hij, ‘wordt het historische centrum van ons dorp onherstelbaar verwoest.’ Blijkens een handtekeningenactie, zo voegde hij er aan toe, is een groot deel van de Lissenaren tegen afbraak en nieuwbouw. Voorts stipuleerde de voorzitter dat er nogal wat aan te merken valt op het juridische advies van het Haagse advocatenkantoor. Hij vroeg zich daarom af of de rechter een eventuele schadeclaim wel zal toekennen, wat kennelijk door het college van B & W wordt gevreesd. Hij noemde het halen van bakzeil vóórdat de rechter een uitspraak heeft gedaan, bijzonder slap. Hij raadde aan – gelet op het feit dat de Stichting Dorp, Stad en Land het pand Kanaalstraat 44 als zeer monumentwaardig heeft beoordeeld – het pand aan te wijzen als monument en dan de rechter maar zijn licht laten schijnen over de juistheid ervan én over een eventuele schadeclaim. ‘Als u verliest, kan altijd nog de handdoek in de ring gegooid worden,’ zo zei hij.

Kanaalstraat 44 en de bewoners

Bewoners van het Hofje van Six hebben zich gewend tot de Raad van State en de Commissaris van de Koningin in Zuid-Holland in een laatste poging de sloop van het pandje aan de Kanaalstraat 44 te voorkomen. ‘Door de sloop zou het karakter en de samenhang van het pand en het hofje dat er achter ligt, volledig verloren gaan en moeten we tevens vrezen voor de monumentwaardigheid van het Hofje,’ aldus de brief. Een van de bewoonsters, mevrouw Mien Dol, maakte in de raadszaal ook gebruik van het spreekrecht. Zij was kort en krachtig en bad: ‘Heer, wilt U

in ons midden zijn, ons een open hart geven en een helder verstand, zodat er wijze beslissingen genomen kunnen worden. Amen!

Kanaalstraat 44 en acties

Vereniging Oud Lisse is van plan om, als het college de meerderheid van de raad volgt en Kanaalstraat 44 niet verheft tot monument, 1.) daartegen een bezwaarschrift in te dienen en 2.) de voorzieningenrechter in Den Haag te verzoeken het besluit van het college nietig te verklaren.

Kanaalstraat 44 (links) naast Kanaalstraat 34 (rechts) met daartussenin de poort naar het Hofje van Six (Foto: HS)

Kanaalstraat 44 Juliana

Voor Kanaalstraat 44, sigarenwinkel Juliana, is een redengevende omschrijving gemaakt om de winkel op de gemeentelijke monumentenlijst te krijgen. De conclusie van deze omschrijving wordt gegeven.

NIEUWSBLAD Jaargang 5 nummer 3, juli 2006

Nieuwsflitsen

Nadat het college van B&W in januari 2006 had bekendgemaakt het voornemen te hebben het pand Kanaalstraat 44 wederom op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen, gaf de gemeente de Stichting Dorp, Stad & Land opdracht een redengevende omschrijving te maken. Die verscheen in april. Uit de Samenvatting en Aanbeveling: ‘Uit historisch onderzoek blijkt dat het pand tot 1926 deel uitmaakte van het naastgelegen hofje van de diaconie van de Nederlands Hervormde Kerk, in de volksmond bekend als ‘het hofje van Six’. De dwarse huizen aan de straatzijde van zowel de Kanaalstraat 44 als van het naastgelegen hofje zijn tegelijkertijd gebouwd en vertonen veel overeenkomsten in architectuur.

Het pand Kanaalstraat 44 is een kenmerkend voorbeeld van een kleinschalig woon-winkelpand van rond de vorige eeuwwisseling, met een vroeg 20ste eeuwse aanpassing. Als winkelpand vervulde het een rol in de sociale

en economische geschiedenis van Lisse. In het interieur zijn in diverse ruimten karakteristieke interieurelementen aanwezig. Door de ligging in

de as van de Van der Veldstraat is het beeldbepalend karakter groter dan voor de Kanaalstraat alleen. Het beeldbepalend karakter van dergelijke historische gevels is ook het uitgangspunt in de gemeentelijke beleidsnota ‘Beeldkwaliteitplan ’t Vierkant en omgeving’. Door de overeenkomst in hoofdvorm is er sprake van een ensemble-werking met het naastgelegen hofje. Er zijn geen vergelijkbare panden in Lisse aanwezig. Daarom er er sprake van zeldzaamheidswaarde.

Geconcludeerd wordt dat Kanaalstraat 44 cultuurhistorische, monumentale en beeldbepalende waarde heeft en op grond van die waarde in aanmerking komt om aangewezen te worden als beschermd gemeentelijk monument. Deze waarde wordt versterkt door het naastgelegen hofje. Echter, ook zonder de aanwezigheid van het hofje heeft Kanaalstraat 44 voldoende kwaliteit om een plaats op de monumentenlijst te krijgen.’

Monumentencommissie (1)

In de vergadering van de Lissese Monumentencommissie van 2 mei 2006 werd het rapport over het pand Kanaalstraat 44 van de Stichting Dorp, Stad en Land, Bouwhistorische Verkenning Kanaalstraat 44,besproken. Dat heeft ertoe geleid dat de gemeenteraad is geadviseerd het pand wederom op de gemeentelijke monumentenlijst te zetten. Op aandringen van commissielid Hildebrand de Boer werd al tijdens de vergadering aan het college van B & W het advies meegegeven. Hij onderbouwde dit met de conclusies van het rapport. Aangezien de heer F. Meijer uit Lisse Kanaalstraat 44 in eigendom kreeg toen de juridische procedure (van het college van B & W om het pand wederom op de monumentenlijst te plaatsen) achter de rug was en bekend gemaakt, acht de commissie Meijers kansen op een eventuele (forse) schadevergoeding minimaal. (Het Witte Weekblad)

Kanaalstraat 44, ernaast het Hofje van Six.

REMBRANDT EN HET BRUGGETJE VAN SIX

Schilder Rembrandt van Rijn schilderde ‘Het bruggetje van Six’ over waarschijnlijk de Elsbroekervaart. Het torentje zou dan de Maartenskerk moeten zijn.

door R.J. Pex

Nieuwsblad Jaargang 1 nummer 1, januari 2002

Tot 1867 bevond zich ten zuiden van Hillegom het uitgestrekte land­goed Elsbroek. Het bijbehorende herenhuis bevond zich net iets ten zuiden van de Elsbroekerlaan. Van 1642 tot 1801 is de naam van de familie Six onlosmakelijk aan deze buitenplaats verbonden geweest. Eén van de leden van deze familie was Jan Six (1618-1700) die zich in zijn vrije tijd naast het schrijven van gedichten en toneelstukken ook met schilderen bezighield. Misschien vanwege dit laatste stond hij op goede voet met de beroemde schilder Rembrandt van Rijn. Op een mooie lentedag in het jaar 1645, zo gaat het verhaal, logeerde Rembrandt bij zijn vriend Six op het buiten Elsbroek. Laatstgenoemde was vroegtijdig op pad gegaan om in Haarlem zaken te doen. Rembrandt toog naar buiten om in de landelijke omgeving van Elsbroek het een en ander vast te leggen in zijn schetsboek. Nu had hij ’s morgens van zijn vriend vernomen dat het de 17de juni was, de sterfdag van zijn geliefde Saskia, zodat hij die ochtend in een iet­wat droevige stemming verkeerde. Zijn tekenwerk wilde dan ook maar niet vlotten. Tegen half twaalf kwam Six de laan naar het huis op wandelen, waar Rembrandt nog steeds achter zijn schetsboek zat te mijmeren. “En”, vroeg Six, “hebt gij uw schetsboek met eenige mooie schetsen voor schoone schilderijen verrijkt ?”, waarop Rembrandt antwoordde dat hij die ochtend niets had uitgevoerd. “Alle duivels te paard op een houtvlot! Wat zijt ge dan lui geweest! Dat zijn we niet gewend. Maar het is jammer van die mooie dag”, zei Six. Zijn vriend wilde het echter niet opgeven en wilde met hem wedden om vijf gouden ducaten dat hij in een half uur tijd nog een mooie schets kon maken. Die weddenschap is door Rembrandt nog juist op tijd gewonnen en heeft ons de ets, bekend als “het bruggetje van Six” opgeleverd. Het betreffende bruggetje zou over de Elsbroekervaart gelegen hebben, terwijl dan het torenspitsje aan de horizon de Hillegomse St. Maartenskerk moet zijn. Bovengenoemd verhaal is ons overgeleverd door Van Loenen’s Beschrijving en kleine Kroniek van de Gemeente Hillegom dat in 1916 verscheen. Van Loenen dankte het verhaal op zijn beurt aan Ds. W.P. Wolters, leraar op de H.B.S. te Leiden, die het ietwat uitgebrei­der publiceerde in de Volksalmanak van “het Nut” van 1883. “Of het op historie berust is niet uit te maken”, zo lezen we aan het einde van het verhaal, al zal Rembrandt ongetwijfeld als goede vriend van Six, vaak diens buitenplaats te Hillegom bezocht hebben. In hetzelfde boek van Van Loenen lezen we verder met betrekking tot Elsbroek: “In den j are 1867 is dit groote landgoed, dat met zijn ap­en dépendenties niet minder dan 782.70.06 H.A. groot was, uiteenge-spat, door verkoop, onder leiding van den (Lissese) notaris Van Stockum”. In 1870 viel tenslotte het landhuis onder de slopershamer. Het eens zo machtige Elsbroek was niet meer…

Het bruggetje van Six door Rembrandt van Rijn. Uit: Beschrijving en kleine Kroniek van de Gemeente Hillegom door J.B. van Loenen.