Leo van Schooten en Luduïna Hassel zijn beloond met Zwarte Tulp prijs. De bollenschuur van Lefeber aan de Achterweg is door de nieuwe bewoners, familie van Schooten gerestaureerd. Er is een woonhuis van gemaakt. De bollenschuur staat vermeld in het boek Beelden van Bollenschuren. Zij kregen de eerste Zwarte Tulpprijs en heeft als adres Acacialaan 1 gekregen..
door Ine Elzinga Fotografie Hans Smulders
Gezeten in de ruime lichte keuken, met uitzicht op de fraai aangelegde tuin, die veel belooft voor het voorjaar, is het nauwelijks voorstelbaar dat dit vroeger een donkere bollenschuur was, gelegen aan een rommelig landje. Wanneer je het pand, ooit met ruim uitzicht op de bollenvelden, maar nu ingeklemd door deels nieuwbouwhuizen, nadert, staat de authentiek ogende bollenschuur, oorspronkelijk in 1886-1887 voor J.W.Lefeber gebouwd, zo goed als ‘nieuw’ te zijn.
Leo van Schooten en Luduïna Hasssell bij hun aan de gevel van de voormalige bollenschuur bevestigde prijs van Museum de Zwarte Tulp.
Enige tijd na het overlijden van eigenaar Lefeber, neemt Leo van Schooten contact op met de erfgenamen, zijn kinderen. De bollenschuur aan de Achterweg in Lisse wordt al meer dan een kwart eeuw niet gebruikt en hij overweegt de schuur te kopen om er een woning van te maken. Hij kent de schuur en de eigenaren goed, hij is geboren en getogen Lissenaar en kwam er als kind vaak spelen. Hij woont op dat moment in Noordwijkerhout, waar hij ook ooit een oude woning kocht en opknapte, maar eigenlijk willen hij en zijn vrouw Luduïna Hassell graag terug naar Lisse. In 1997 worden de erfgenamen en Van Schooten het eens: hij koopt de schuur. Vrienden vragen zich af of hij niet een afspraak met Vogelenzang moet maken, en wanneer hij zijn moeder van zijn aankoop vertelt, maakt ook zij zich ernstige zorgen. De schuur ziet er niet uit: ‘Het was binnen en buiten een enorme rotzooi. Klimop overwoekerde de buitenkant waardoor de tekst Lefeber op de gevel nog slechts voor de helft te lezen was. Halverwege was een deel van de bakstenen muur weggebroken. Dat deel van de schuur diende een tijd als parkeerplaats. Binnen was het donker en somber, de stellingen waren voor de helft gesloopt. Maar toen we alle oorspronkelijke ventilatiedeuren hadden opengemaakt, alles zat degelijk vastgespijkerd, zag Luduïna het helemaal voor zich. Zij is vooral degene die de bollenschuur tot woning heeft ingedeeld.’
Lijst voorwaarden
In de periode dat Van Schooten de schuur koopt, is er net een lijst gemaakt van bollenschuren die het behouden waard zijn. De schuur van Lefeber staat vermeld in het boek Beelden van Bollenschuren dat in 1998 uitkomt: ‘Bij de vergunning behoorde een lijst voorwaarden, waar we het mee eens waren. We wilden zelf ook de buitenkant in oude staat herstellen. Toen we op zoek gingen in het fotoarchief van de familie, kwamen we een foto tegen waarop een tante voor de schuur van weleer stond. Daarop kun je zien dat er aan de westelijke zijde een deel was aangebouwd. Dat is echter in de jaren zeventig weer afgebroken om plaats te maken voor nieuwbouwhuizen. Op die foto is overigens ook het erachter gelegen bollenland goed zichtbaar.’
Er is veel werk aan de winkel. De meeste tijd wordt in beslag genomen met de aanvraag van vergunningen en dat zijn er veel: ‘Er was geen water, gas, riolering of elektriciteit. Dat moest via de Acacialaan naar de schuur worden geleid, maar er lag een sloot tussen, waar bovendien een bruggetje over moest komen als entree naar de woning. Er stonden bomen in de weg. De kabelaansluiting moest via de Achterweg om het huis heen worden geleid. Gelukkig heeft de Adviescommissie Bollenschuren ons enorm geholpen. In januari 2001 konden we daadwerkelijk met de renovatie beginnen.’ Tijdens het wachten op de vergunningen zit het echtpaar niet stil. Van Schooten: ‘Bouwen is wel een hobby van mij. Ons huis in Noordwijkerhout hebben we indertijd zelf onderhanden genomen, maar dit kon ik echt niet zelf. De indeling is wel geheel van onze hand, maar voor de tekeningen, berekeningen en bouwtechnische aspecten hebben we de hulp van architect Ruud van der Kroft ingeroepen.’
Dak moest hoger
Van Schooten zet op een rijtje waar hij zoal tegen aanliep: ‘De bovenverdieping had een hoogte van 2.20 meter. Volgens het bouwbesluit kan dat niet, met als consequentie dat het dak 50 centimeter omhoog moest. Er is een stalen constructie aangebracht, waarna de balken konden worden verwijderd.’ Hij laat foto’s zien waarop dat duidelijk wordt. Het dak moet eraf, vrijwel iedere zaterdag zoeken de nieuwe eigenaren op bouwplaatsen voor historische bouwmaterialen naar de juiste oude kruispannen, waar er maar liefst 4000 van nodig zijn: ‘En iedere fabrikant heeft een eigen maatsysteem, je kon niets combineren.’
En dan is er dat grote gat in de muur: ‘Het bleek vreselijk kostbaar om daar dezelfde bakstenen voor te kopen. Gelukkig kwam aannemer Piet Kortekaas met de oplossing. Hij heeft de muur met stenen van enigszins verschillende kleuren willekeurig door elkaar gemetseld. Je kunt het nog wel een beetje zien, maar hoe langer het weer op de muur inwerkt hoe kleiner dat verschil zal zijn.’
Alle ventilatiedeuren van de schuur zijn vernieuwd en van dubbel glas voorzien. Alleen de deuren aan de tuinzijde beneden kunnen nog open en uiteraard de deur die tot voordeur wordt bestemd: ‘Dat was ook een aardige klus. Geen deur had dezelfde maat, al scheelde het soms maar een halve centimeter, ze moesten allemaal op maat worden gemaakt. De kozijnen waren van degelijk Amerikaans grenenhout, die hoefden we niet te vervangen. Dat is keihard. Ik heb de mensen regelmatig een lelijk woord horen zeggen als er weer een schroef in moest.’
Schitterende tijd
In de tweede helft van januari 2003 is alles klaar en kan de woning worden betrokken. De restauratie zelf kost uiteindelijk een jaar: ‘We hebben een schitterende tijd gehad, veel gelachen en steeds kwamen we weer iets tegen waar niet op gerekend was. We werkten samen met een geweldig team, aannemer Piet Kortekaas, architect Ruud van der Kroft en teamleider Martijn de Lange. En de kosten zijn binnen de perken gebleven. We hadden het van te voren uit laten rekenen door een calculatiebureau om niet voor verrassingen te komen staan, en de raming bleek goed te kloppen. We willen hier oud worden, lekker in Lisse, dicht bij onze vrienden en alles op loopafstand. Wat wil je nog meer?
Zwarte Tulpprijs
De Projectgroep Behoud en Herbestemming Bollenschuren van Museum de Zwarte Tulp heeft bijzonder veel waardering voor de wijze waarop de eigenaren Leo van Schooten en Luduïna Hassell dit hebben gerealiseerd en als blijk van waardering is de eerste Zwarte Tulpprijs op 25 november 2003 aan deze mensen uitgereikt. Het bord, met palmtakken in goudkleur, siert de gevel.
Acacialaan 1 – schuur Lefeber